Nestlé-topman Paul Polman vergeet zijn ‘hoesnummer’ nooit

Nestlé-topman Paul Polman vergeet zijn ‘hoesnummer’ nooit

Hij is in Twente een onbekende grootheid. Paul Polman (49). Niet te verwarren met de andere Enschedese Polman-familie. Per 1 januari van dit jaar is hij de chief financial officer (CFO) van Nestlé, het grootste voedingsmiddelenbedrijf ter wereld, met 250.000 werknemers. Hij bracht onlangs een bliksembezoek aan Nederland (handig met het Nestlé-vliegtuig vanuit Genève waar hij woont en werkt, landde hij op vliegveld Twente) om de marathon van Enschede te lopen. Twee weken daarna loopt hij 42,195 kilometer in Genève. Met 305 oud-collega’s van zijn vroegere werkgever Procter&Gamble. Dat was een oude afspraak. “If you think you can, you can. If you think you can’t, you have the answer.” En Polman heeft nog veel meer wijsheden verpakt in Engelse oneliners.

Onvoorstelbaar misschien, maar Polman is via e-mail niet alleen gemakkelijk benaderbaar, maar hij geeft binnen een paar minuten ook antwoord. “Het gaat niet om tijd, mensen vragen om een half uurtje van je tijd, maar ze bedoelen energie. En hardlopen kost mij geen energie, het levert mij juist energie op. Een paar keer per week sta ik om zes uur op en loop dan een uurtje.”

“ Ik wilde voor mijn 50ste een marathon lopen. Dat is gelukt. Ik ben altijd toerist waar ik ook kom. Ik ga in september de marathon van Moskou lopen, daar kan ik nu al van genieten. En je komt onderweg altijd uitermate interessante mensen tegen. Weet je hoe je jezelf op scherp kunt zetten? Doe het met vrienden, zeg het tegen zoveel mogelijk mensen en loop voor een liefdadigheidsinstelling. Als je dan nog afzegt, breng je jezelf in moeilijkheden.”

Op de vrijdagochtend voor de marathon treffen we elkaar in het Enschedese etablissement SamSam (van Jeroen Hatenboer, net geen wethouder voor de VVD geworden) die speciaal voor ons op dat tijdstip de deur heeft open gedaan.

Een lange slanke man komt aangelopen. Hij tutoyeert direct, draagt vlotte kleding – althans geen keuze voor een CFO, zelfs niet in vrije tijd. Onmiskenbaar Amerikaanse tongval, desgevraagd wil hij wel twee zinnen Twents spreken. Tot hilariteit van de fotograaf en Hatenboer.
Polman groeide op in een Enschedees gezin met zes kinderen (moeder woont er nog steeds), hij deed het atheneum op het Jacobus College en wilde medicijnen studeren. Maar na drie keer uitgeloot te zijn, koos hij voor economie in Groningen.

Vader vroeg overleden

Hij oogt en praat relaxed. Wil niets weten van bewondering. “Er werken mensen bij Nestlé en daarvoor bij Procter&Gamble die veel meer vakkennis hebben dan ik. Als CFO heb ik zelfs nooit een calculator in mijn hand gehad. Ik vind de job van CFO juist zo aantrekkelijk omdat het me de kans geeft om met de strategie en het beleid van het bedrijf bezig te zijn.” Zijn levenshouding is deels een gevolg van het vroege overlijden van zijn vader, twaalf jaar geleden. “Hij werkte bij Vredestein, had twee banen om voor zijn kinderen de opleiding aan de universiteit te kunnen betalen.” Hij is even stil. “Ik weet waar ik vandaan kom. ‘Vergeet je hoesnummer niet’, zeiden we vroeger altijd.”

Na zijn studie economie ging hij naar Amerika en kwam terecht in Cincinatti om de simpele reden dat daar kennissen van zijn ouders woonden. En daar is ook het hoofdkantoor van Procter&Gamble gevestigd. Om zijn studie MBA economie, financiën en marketing te kunnen betalen, ging hij werken bij Procter&Gamble. Waar hij tot 1 januari ook niet meer weg ging. Voor Procter&Gamble, bekend van de Pampers-luiers, Pringles-chips en het Swiffer-schoonmaakwonder (en de grootste concurrent van Unilever), werkte Polman achtereenvolgens in België (financieel analist), Nederland (afdelingshoofd kostenbeheer), Frankrijk (marketingdirecteur), Spanje en Portugal, Groot-Brittannië (algemene directeur) en daarna werd hij wereldwijd directeur van de wasmiddelen en tot slot lid van de Raad van Bestuur met de portefeuille West-Europa. Zelf zegt hij over zijn fonkelende carrière: “Nederlanders passen zich snel aan, spreken de taal en begrijpen de cultuur.” In 2003 werd Polman door The Wall Street Journal uitgeroepen tot European Business Leader of the year.

Paar topmerken

Volgens FEM Business kocht Nestlé (opgericht door Harry Nestlé in 1866) per 1 januari van dit jaar Polman weg bij Procter&Gamble. “Nee, ik ken dat artikel niet, maar het klopt niet. Ik zou met pensioen gaan. Bij Procter&Gamble heb ik 26 jaar gewerkt en ze hebben daar een regeling dat als je leeftijd en de diensttijd meer dan 70 zijn, je vervroegd weg kunt. Daar zou ik gebruik van gaan maken.” Hij wilde wat onderwijs gaan geven, aan liefdadigheid gaan doen. En toen belde Nestlé. “Wie krijgt de kans om aan het roer te zitten van een van de beste bedrijven van de wereld?,” vraagt hij retorisch. “Het bedrijf heeft uitstekende producten. Er werken 250.000 mensen en er zijn zo’n drie miljoen mensen van afhankelijk. Mijn doel is om al die mensen met plezier naar hun werk te laten gaan.”
Wolfgang Reichenberger, de voorganger van Polman, gaat een door Nestlé gefinancierd fonds van 500 miljoen euro leiden, dat is opgezet om Nestlé te helpen investeren in nieuwe veelbelovende bedrijven op het gebied van wetenschap en voedingsmiddelen. Nestlé wil met het fonds (zo is op hun site te lezen) bijdragen aan het bevorderen van de gezondheid en welzijn van mensen.

Polman is niet overgestapt naar een directe concurrent van zijn vroegere werkgever Procter&Gamble die zich concentreert op beautycare en die voedingsmiddelen aan het verkopen is. “We hebben nog hooguit op 6-7 % van de producten concurrentie.” Nestlé genereert 70% van de omzet uit een paar topmerken: Buitoni, Nescafé, Maggi, Frieskies en Nestea. “Van elke vier koppen koffie die er op de wereld worden gedronken, is er één van Nestlé.”

Aandeel niet belangrijk

Een olietanker is een gemakkelijk hanteerbaar zeilbootje in vergelijking met Nestlé. “Het is onnoemelijk moeilijk om een bedrijf consistent draaiende te houden. Als je kijkt naar de grote bedrijven in de Fortune 500 dan kun je zien dat slechts 8% van die bedrijven consistent groeien over een periode van tien jaar in omzet en marge. Bij Nestlé komt daar bovenop dat we het bedrijf willen transformeren van een voedselbedrijf naar wat wij noemen ‘nutricien, health and wellness’. Dan moet de productrange aangepast worden, de research- en development moet op die nieuwe strategie worden aangepast. Dat is een behoorlijke klus. Ik quote altijd Formule 1-coureur Mario Andretti, die zei ‘altijd als dingen om je heen sneller veranderen dan jij, dan weet je dat je in moeilijkheden bent’. Dus je moet je altijd aanpassen om altijd iets beter te zijn, een stapje vooruit doen en Nestlé heeft veel mogelijkheden op dat gebied.”

Hoewel CFO is Polman niet dagelijks met cijfertjes in de weer. Sterker nog, met het aandeel van Nestlé bemoeit hij zich nauwelijks. “De koers van het aandeel is in feite de beloning voor het werk dat je doet. Je moet je richten op het werk, je moet zorgen dat het bedrijf gezond blijft, dat je de juiste beslissingen neemt, dat je producten groeien, dat je merken sterker worden en dan wordt het aandeel vanzelf beloond, maar als je doelstelling alleen is om het aandeel omhoog te jagen – dat heb je ook gezien in een paar gevallen in Amerika – dan leidt dat tot de verkeerde focus.”

Bij Nestlé is de kans niet groot dat een paar ‘snelle fondsen’ het bedrijf dwingen (zoals bij Stork) om van de beurs af te gaan. “Het is heel eenvoudig om een bedrijf op te breken en daar zo snel mogelijk veel geld uit te halen, vaak is het meer dan de koerswaarde van het bedrijf op dat moment. Maar dan vergeet je wel de andere verantwoordelijkheden die het bedrijf heeft. De invloed die wij hebben op de samenleving, de bijdrage die wij daaraan hebben, vertaalt zich meer dan alleen in het aandeel.”

Afstand

“ De belangrijkste kwaliteit van een manager is integerheid. Het is gemakkelijker om onjuiste beslissingen te nemen. Compromissen zijn een zwaktebod,” zegt de man die een eigen foundation heeft opgericht voor blinden in Oost-Afrika. “Blindheid is een groot probleem daar.” Hij heeft met acht blinde mensen de Kilimanjaro in Kenia beklommen en dat geeft hem meer voldoening dan dagelijkse zaken. Hij wil zelf en met de bedrijven waar hij voor werkt een ‘footprint’ op de wereld achterlaten. En dan loopt hij met Hatenboer de keuken van het restaurant in om te zien welke Nestlé-producten hij gebruikt. Hij luistert aandachtig naar de klachten van Hatenboer. “Ik wil vandaag leren van mijn fouten van gisteren. Proberen dingen beter te doen. Hatenboer is een klant en dus belangrijk. Ik krijg net van hem een paar verbetermogelijkheden aangereikt. Volgens Hatenboer is de afstand te groot tussen hem als middenstander en de fabrikant. En hij vindt dat hij weinig mogelijkheden heeft om door te geven wat hij precies nodig heeft. Ja, daar ga ik wat mee doen.”