Hengeloër René Takens staat aan het hoofd van Heerenveense fietsenfabrikant

‘ Actieve fietsers willen investeren’

René Takens heeft vijf fietsen in zijn Hengelose garage staan. Je zou bijna niet anders verwachten van de bestuursvoorzitter van het beursgenoteerde Accell, eigenaar van merken als Batavus, Koga-Miyata en Sparta. “Ik vind het leuk om mijn bezoek te laten zien wat ?een één of twee keer per jaar de dealer.” Een visie op fietsen van een geboren Amsterdammer (51) die tijdens zijn studie werktuigbouw aan de TH in Enschede al ‘fietsenmaker’ werd genoemd.

Accell is in Europa marktleider op de fietsenmarkt. De kernmarkten voor het bedrijf uit Heerenveen zijn Nederland, Duitsland (Hercules, Winora) en Frankrijk (Mercier, Lapierre). Ongeveer de helft van de omzet wordt in Nederland behaald. Duitsland (25 procent), Frankrijk (11%) en overige landen (17%) nemen de rest voor hun rekening. In 2005 steeg de winst (18%) en omzet (8%) voor de Accell Group, ondanks het feit dat de markt in thuisland Nederland niet groeide. Volgens officiële cijfers is het aantal fietsverkopen in Nederland vorig jaar met 1% afgenomen, maar Takens wil niet spreken over een daling. “Ik noem dit stabiel. Belangrijker is dat de markt in geld wel groeit. Actieve fietsers willen investeren in iets nieuws.”

‘ Iemand die het weekeinde regelmatig gaat fietsen, koopt gauw een fiets van 899 euro’

De prijs van een fiets is gemiddeld met 4% gestegen, maar tegelijkertijd is er een ontwikkeling dat steeds meer fietsen via internet of discounters worden verkocht. Takens zegt dat Accell hier geen last van heeft, omdat de mensen die bij de Lidl of de Makro voor een paar honderd euro een fiets kopen “een andere categorie” klanten is, dan waar Accell op mikt. “Iemand die het weekeinde regelmatig gaat fietsen, koopt gauw een fiets van 899 euro.”

Vakhandel

Accell-bedrijven leveren hoofdzakelijk aan de vakhandel en niet alle bedrijven leveren fietsen aan de discounters en grote winkelketens. Union is in het verleden met V&D in zee gegaan, maar moest dit bekopen met een boycot door de vakhandel. Het markeerde het begin van het einde voor de fietsfabriek uit Nieuwleusen. Accell heeft geprobeerd Union na het tweede faillissement te kopen, maar de sociale werkvoorziening Larcom legde (tien minuten voor sluiting van de termijn die de curator had gesteld) tot woede van Takens een hoger bod op tafel. De Union-fiets was onlangs onderwerp van een kort geding, ?rent Halfords ten onrechte dit merk als een ‘A-merk’ afficheerde. Biretco kreeg geen gelijk ?klaarde onlangs dat het een kwestie van tijd is voordat andere grote merken met zijn winkelketen in zee gaan.

‘ Wie zegt er nee tegen een partij wiens marktaandeel groeit van 10 naar 15%’

“ Wie zegt er nee tegen een partij wiens marktaandeel groeit van 10 naar 15%,” vroeg hij zich openlijk af. Accell dus, verklaart Takens. Er worden wel kinderfietsen (Loekie) en onderdelen geleverd aan Hallfords, maar op een ‘echte’

Hongarije

De verschillende fietsmerken van Accell opereren grotendeels zelfstandig, ze zijn primair verantwoordelijk voor de positie van het merk in hun respectieve markten. Accell biedt synergievoordelen op het gebied van onder meer inkoop, distributie en ‘backoffice’. De kosten zijn de afgelopen jaren onder meer verlaagd door productie vanuit Duitsland en Finland te verplaatsen naar Hongarije. De loonkosten in Duitsland waren niet meer op te brengen, zegt Takens. “Voor een bedrijfstak die seizoensafhankelijk is, en daardoor flexibel moet zijn, waren de eisen van de Duitse vakbond IG Metal veel te hoog.” Vanuit Nederland zal niet zo snel productie worden overgeheveld omdat de grootste productielocaties in Nederland staan en hierin veel geïnvesteerd is. De versnelde afschrijvingen kunnen niet terugverdiend worden met het loonkostenvoordeel. “En vergeet niet dat ook in Oost-Europa lonen en overige kosten gaan stijgen.”

Noord-Amerika

Het doel van Accell (omzet 2005: 369 miljoen euro, 1.438 werknemers) is te groeien, zowel via acquisities als autonoom. In Zuid-Eeuropese landen, zoals Spanje, en de Verenigde Staten ziet Accell kansen. In februari is SBS, de Amerikaanse fietsgroothandel en wereldmarktleider op BMX-gebied, overgenomen, nadat een vrijage met Cannondale enige jaren geleden op niets was uitgelopen vanwege de te hoge vraagprijs. “Noord-Amerika is de tweede markt ter wereld voor hoogwaardige fietsen,” verklaart Takens. Ook in Europa zijn klanten steeds meer bereid om te investeren in innovatieve, hoogwaardige fietsen. “Sinds een aantal jaren wordt carbon gebruikt bij de productie, waardoor een fiets lichter wordt. Voor een frame dat 1 of 2 kilometer lichter is, willen mensen graag betalen.” De zogeheten Trekking-en ATB-fietsen genereren bijna de helft van de omzet. Een andere groeimogelijkheid biedt de fitnessmarkt. Accell verkoopt Tunturi fitness apparaten via de gespecialiseerde vakhandel en via de fietsenhandel ook Batavus-fitnessapparatuur voor gebruik in huis waarmee ingespeeld wordt op de trend dat mensen willen bewegen. ’s Zomers fietsen, ’s winters op de hometrainer, is de gedachte van Accell.

Beursnotering

Takens werkt sinds 1998 voor Accell. Na zijn studie werktuigbouw aan de Technische Hogeschool in Enschede was hij werkzaam bij Svedex Bruynzeel (10 jaar algemeen directeur) en CSM (directeur Italië). De overeenkomst tussen hout, voeding en fietsen is dat het om een “herkenbaar product” gaat. Dat hij geen specifieke productkennis heeft, vindt hij geen bezwaar. “In hightech bedrijven heb je specifieke productkennis nodig, voor ons bedrijf geldt dit niet. Je moet me niet vragen welk schroefje er in een fiets zit. Ik ben meer bezig met strategie en positionering van de verschillende merken.” In die strategie is vooralsnog niets opgenomen over een heroverweging van de beursnotering. Takens heeft zich eerder laten ontvallen dat hij niet gelukkig is met het feit dat kleine beursgenoteerde bedrijven aan dezelfde regels moeten voldoen als grotere, maar zegt dat dit geen reden is om de beursnotering op te geven. “Er moet een reden voor zijn. Je verkoopt er geen fiets meer door en je kosten nemen toe.” De voordelen zijn er ook. “Het houdt je scherp en je hebt toegang tot de kapitaalmarkt.” Dat Accell een aantal jaren geleden benaderd is voor een beursexit, moet volgens Takens niet al te serieus worden genomen. “’Public to private’ was vier, vijf jaar geleden erg in. Onze naam begint met een A en als er foldertjes worden gestuurd, worden wij als eerste benaderd,” zegt hij gekscherend.

De grote Nederlandse fietsenhandelaren zijn al jarenlang onderwerp van onderzoek door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Accell kreeg een boete van 12,8 miljoen vanwege prijsafspraken, maar zegt onschuldig te zijn. Het mag zo zijn dat een vergelijkbare Gazelle en een Batavus allebei 599 euro kosten, maar dit heeft te maken met marketing en “psychologische prijspunten,” zegt Takens. “Wij proberen alleen voor 599 een fiets te maken die net iets mooier is dan die van Gazelle.” Accell claimt van de NMa een vergoeding voor “reputatieschade”. Takens: “Er zijn toch mensen die denken dat het waar is”. Het gerechtshof heeft de NMa inmiddels veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding wegens bepaalde onjuiste uitlatingen door de NMa in een persbericht en in haar jaarverslag. De hoogte van deze vergoeding moet nog nader worden bepaald.

Minder bekend is dat Accell fietsbedrijf Leenders in Hengelo een paar jaar geleden financieel in de benen heeft gehouden. Over die actie is een aantal regionale fietsvakhandelaren slecht te spreken. Leenders had onder meer een grote schuld aan Accell, Giant en Gazelle. Werknemers van Leenders werden maanden niet uitbetaald. Accell besloot de schuldlast te financieren omdat een faillissement van Leenders het bedrijf waarschijnlijk nog meer geld had gekost. Takens is zeer ongelukkig dat dit nieuws naar buiten komt en wenste in de Memphis-uitzending er verder niet op te reageren. Detailhandel is geen corebusiness voor Accell en zal het ook niet worden, aldus Takens. De regionale fietswinkels vermoeden dat Leenders sneller beleverd zal worden en scherper geprijsd en beschouwen de interventie van Accell als oneerlijke concurrentie. Volgens Takens is dit onjuist.