Vertrekkende directeur Arbeidsvoorziening Kiene liet zich niet kennen

De kwaliteit van een politiek manager

Cees Kiene (50) is vanaf 1 oktober regionaal directeur van de Arbeidsvoorziening in het zuiden van Noord-Holland, de regio Amsterdam, Haarlem en Zaandam. Verreweg het moeilijkste gebied van Nederland om werklozen (onder wie een grote schare slecht opgeleide en ongemotiveerde allochtonen) aan de bak te helpen. Kiene stond niet te trappelen af te reizen naar zijn geboortestad, eerder wees hij al andere aanbiedingen af. Maar opnieuw ‘nee’ zeggen, zou slecht zijn voor zijn carrière, kreeg hij fijntjes te horen. Als pleister op de wonde mag hij in zijn geliefde Doorwerth (nabij Arnhem) blijven wonen.
Cees Kiene studeerde HBO Arbeidsmarktpolitiek en Personeelsbeleid en toog aan het werk als arbeidsanalist/organisatiemedewerker bij een technische groothandel. Al vanaf 1975 werkt hij voor de Arbeidsvoorziening. Eerst als directeur op het arbeidsbureau in Zutphen en sinds eind jaren tachtig als directeur in Zwolle. Bij de fusie in 1996 tussen de regio’s Twente en IJssel-Vecht werd hij op basis van anciënniteit de eerste directeur van het RBA Overijssel. Tot woede van het personeel in Twente dat de geliefde Bram Troost had zien vertrekken naar Zoetermeer (waar hij directeur Arbeidsvoorziening Nederland werd) en vervolgens meer heil verwachtte van de bloedmooie, maar bikkelharde Anja Brink. Die had daarvoor haar kwaliteiten geëtaleerd als districtshoofd van (toen nog) de Industriebond FNV. Brink veroorzaakte een opstand die ternauwernood door voorzitter Jan Dijkema in de kiem kon worden gesmoord. Brink vertrok vervolgens naar Cadans en is inmiddels de eerste vrouwelijke korpschef van Nederland in Noord-Holland waar zij dus ook weer te maken krijgt met Kiene.

Liet zich niet kennen

Onbekend maakt onbemind, maar Kiene liet zich ook niet (meer) leren kennen. Waarschijnlijk aangedaan door alle commotie bij zijn komst. Je weet bij Kiene nooit wat hij denkt en wat hij werkelijk vindt. Nooit is hij betrapt in het fraaie Hengelose pand op een woede-uitbarsting, nooit sloeg hij met de deuren en nooit schold hij iets of iemand verrot. Hij wilde altijd praten, was altijd vriendelijk en benadrukte de positieve kanten. Zelf noemde hij dat de kwaliteit van politiek management: “Ik kan me goed verplaatsen in de belangen van een ander.” Waar zijn voorganger Bram Troost mopperde dat de werkgevers te weinig medewerking verleenden, geen goede mensen leverden voor het bestuur, daar constateerde Kiene juist dat hij goed zaken kon doen met de vertegenwoordigers van de werkgevers in zijn bestuur. En hij bedankte hen vaak dat hij via hen bij de bedrijven in de regio een voet tussen de deur kreeg. En als de bedrijven hun vacatures niet meldden bij de arbeidsvoorziening, werd Kiene niet boos, maar liet hij zijn medewerkers de kranten napluizen op advertenties en contact zoeken met die bedrijven.

Netwerken

In Amsterdam zal Kiene het moeilijk krijgen, omdat boeren (iedereen die niet uit Amsterdam komt, is een boer) met argusogen worden gevolgd, omdat de problemen veel groter zijn, de netwerken veel minder zijn dan in Overijssel en de mensen op zijn minst veel minder hiërarchisch zijn ingesteld en waarschijnlijk (in zijn ogen) onbeschoft. Als politiek manager was Kiene in Overijssel op zijn plaats, veel recepties, veel netwerken. Een grove schatting leert dat Kiene (sinds 1989) als directeur in Overijssel meer dan 100.000 gelukte arbeidsbemiddelingen op zijn naam heeft staan. Bij bemiddeling van mensen probeerde hij heel moeilijke gevallen (jaron: uit bak 4) ‘mee te nemen’ (met flinke subsidie) naar bedrijven. Het had succes. Een ander succes is om al in een vroeg stadium met branches te overleggen over wat de bedrijven in de toekomst aan nieuw personeel nodig hebben. Zodat Kiene die mensen kon opleiden. Want het zijn bijna alleen mensen met een achterstand die in deze economisch goede tijd geen werk hebben: de werkloosheid in Overijssel heeft een laagterecord bereikt en is op dit moment 3,1% (3,9% in Twente en 2,5% in IJssel-Vecht).

Cees Kiene (verslaafd aan pepermunt) zal om succes te krijgen in Amsterdam wellicht een metamorfose moeten ondergaan.

Cees Kiene liet zich na de paleisrevolutie bij de Arbeidsvoorziening nooit meer echt kennen.