NVOB-voorman kapittelt overheid inzake grondspeculaties bouwbedrijven

‘Het draait alleen nog om grondposities’

De bouw is verworden tot een branche waarin het draait om grondposities. Mooi bouwen, goed bouwen is niet onbelangrijk, maar zonder grond kun je als bedrijf helemaal niet meer bouwen. Het levert onsmakelijke toestanden op zoals de rechtszaak tussen Polman en Van Merksteijn, uit Almelo over een weiland in Enschede waar de gemeente in de toekomst grote plannen mee heeft. De boer is vergeten aan wie hij zijn wei heeft verkocht. De rechter moet nu het antwoord geven. Gewestelijk NVOB-voorzitter Hannink (50) is directeur van het Enschedese bouwbedrijf Merksteyn. “Het is de schuld van de overheid, het is begonnen bij de vierde nota ruimtelijk ordening, waarin de c stonden aangegeven.”

Hannink heeft zestig man aan het werk op gemiddeld 30 bouwplaatsen wat een jaaromzet oplevert van 25 miljoen. Merksteyn bouwde onder meer het nieuwe kantoor van Randstad naast het station in Enschede. “Het is na het hoofdkantoor het grootste kantoor van Randstad,” zegt Hannink trots. Vroeger was Merksteyn (sinds 1927) een van de grotere bouwondernemingen in Twente, het bedrijf is wel gegroeid, maar het doet niet meer mee daar waar het gaat om groot, groter, grootst. “We hebben bewust gekozen voor de huidige schaal. In het verleden zijn er regelmatig kansen geweest om werk te krijgen in andere delen van het land. Dat hebben we toen niet gedaan. Ik weet niet of dat goed of slecht is geweest, we hebben toen gekozen. Wellicht heeft meegespeeld dat we als bedrijf een moeilijke periode in de jaren tachtig hebben gehad met ons vastgoed.”

Overname

Het draait tegenwoordig om grondposities en als bedrijven als Volker Wessels Stevin en Dura meedoen, heeft Merksteyn daar niets meer te zoeken. “Wij hebben inderdaad geen grote sommen geld om land te kopen, wij moeten het hebben van de persoonlijke benadering naar klant en werknemer. Maar ik zie wel dat er ruimte is voor ons soort bedrijven. Ik heb ook geen behoefte om kleine aannemers over te nemen. Het bouwen van dakkapellen doen we al, dus dat levert geen toegevoegde waarde op.” En op al dat werk zit een marge van 2%, dus dat levert Merksteyn zo’n vier, vijf ton nettowinst op. Hanninks zoon heeft inmiddels al laten weten geen interesse te hebben het bedrijf van zijn overgrootvader in de vierde generatie door te zetten. Dat betekent dat het bedrijf binnenkort verkocht wordt. “Nu nog niet, ik vind het werk nog veel te leuk. Het is wel zo dat ik regelmatig overnamekandidaten aan de telefoon krijg.”

In 4e nota ruimtelijke ordening staat tot achter de komma hoe Nederland eruit moet gaan zien. Dat is fout geweest

Grondposities

Elk bouwbedrijf zoekt naar grond (ook Merksteyn op kleine schaal, die daarover zelfs een akkevietje heeft met de gemeente Enschede). “Vroeger moesten we om tafel met het gemeentelijk bouwbedrijf. Die tijd is helaas voorbij, dat is een gegeven. Dat is tien jaar geleden begonnen bij de vierde nota Ruimtelijke Ordening waarin tot achter de komma staat hoe Nederland eruit moet gaan zien. Deze nota heeft een impact tot ongeveer 2008. Grote aannemers hebben toentertijd hun posities ingenomen, op die Vinex-locaties heb ik niets te zoeken, ik zit in de niches, ik heb kennis van lokale omstandigheden. Je moet het ook niet te negatief benaderen, want de gemeenten hebben instrumenten om daar wat aan te doen, zoals de wet voorkeursrecht gemeente, in de afgifte van bouwvergunningen, het maken van bestemmingplannen. De gemeente houdt invloed en dat is maar goed ook. Maar ik neem aan dat de vijfde nota er toch anders uit zal gaan zien,” zegt Hannink veelbetekenend.

NVOB

Naast zijn werk als directeur van bouwbedrijf Merksteyn is Hannink ook gewestelijk voorzitter van de NVOB. “Voordelen? Ach je hoort soms wat. Maar ik heb nu zelf een akkevietje waardoor ik met een dubbele pet opzit. Hannink maakt zich onder meer druk voor de fusie tussen de NVOB en VG Bouw, twee brancheorganisaties die op verzoek van de grote bouwers samengaan.

Dat scheelt weer een klap lidmaatschapsgeld. Verder praat je als NVOBvoorzitter met de bedrijfsvereniging over bij voorbeeld de WAO-perikelen. In de nieuwste regelgeving zouden werkgevers hun mensen zes jaar moeten doorbetalen, ook als hij met voetbal of skiën arbeidsongeschikt wordt.” En dan het onvermijdelijke imago van de bouw. Weet je, ik vind het eigenlijk wel meevallen, natuurlijk is er krapte, ik hoor de sombere verhalen ook, maar het oosten van Nederland kent een rijke bouwtraditie, er is een redelijke instroom van bouwvakkers, veelal boerenzonen. In het westen is het veel problematischer.