Ton Beune vindt OOM onmisbaar voor Overijssel

‘Ontwikkeling bedrijventerrein had eerder gemoeten’

De Overijsselse Ontwikkelingsmaatschappij (OOM) lijkt in een weinig benijdenswaardige situatie te zitten. Zo sluimert er al geruime tijd irritatie in de verhouding met de provincie, het is tot op de dag van vandaag onduidelijk of het ministerie van Economische Zaken en de provincie Overijssel wel door willen gaan met de financiering van de ontwikkelingsmaatschappij en last but not least is een sanering aanstaande als Brussel bij de verdeling van Europese subsidies (na twintig jaar!) Twente overslaat. Kortom, tijd van een onderhoud met Ton Beune (45), hoofd ontwikkeling van de OOM, over het ontwikkelingswerk.

We treffen geen getergde man aan. Hoewel zijn club met name via columns en een vernietigend artikel over call-centers in het Twents weekblad De Roskam hard is aangepakt. Beune meent oprecht dat de OOM bestaansrecht heeft, dat dankzij de ontwikkelingsmaatschappij het bestaande bedrijfsleven is versterkt. Dat wil Beune c.s. ook wel, maar de credits van succesvolle projecten worden opgeëist door de politici, of de betrokken ondernemers zelf. En daar zit ook het probleem van de medewerkers van de OOM. Zij doen vaak het handwerk, leveren de ideeën en anderen krijgen de veren. “Ik zie dat genuanceerder,” reageert Beune die in de afgelopen zeven jaar bij OOM, zes jaar daarvoor op het provinciehuis en eerder nog twee jaar bij de Euregio zijn gevoel voor diplomatie met paplepels tegelijkertijd kreeg ingegoten. “Vanuit onze ontwikkelingstaak hebben wij Icoon, het opleidingscentrum voor callcenters opgezet, een virtual-realitycenter, een textiel-expertisecentrum, een Kenniscentrum Logistiek in Zwolle; maar je kunt het jaar daarop niet meten wat het heeft opgeleverd, wel in de jaren daarna. Het zou arrogant zijn om te zeggen dat Twente jaren zou terugvallen als de OOM wordt opgeheven, maar als ik zie hoeveel werk wij bij voorbeeld verzet hebben om het Twinning Center naar Twente te halen, dan lijkt het mij onwaarschijnlijk dat dát zonder de OOM ook gelukt was. Ik ben in elk geval trots op de rol die de OOM hierin heeft gespeeld.”

Zaken en de Provincie (elk ongeveer 1,5 miljoen). Een miljoen houdt de OOM over aan het voeren van het management van de Europese programma’s (voor Brussel), nog eens ruim een miljoen dankzij commerciële opbrengsten en zes ton uit dienstverlening bij participatie en dergelijke. De OOM loopt daarop vooruit door te participeren met 12 miljoen in de OPM, een participatiemaatschappij die nog geen gulden dividend heeft opgeleverd. “Dat moet in de komende jaren veranderen,” vindt Beune. De OPM denkt daar anders over, dat kunt u elders in dit periodiek lezen. Verder is het aannemelijk dat binnen afzienbare tijd de Europese gelden geschrapt worden. Geen klaagzang: “Terecht, Twente heeft daarvan 20 jaar kunnen profiteren. We hebben de achterstand ook ingelopen. Als je blijft zeuren om geld geef je jezelf een brevet van onvermogen. Ja, bij de OOM verdwijnen daardoor rechtstreeks vijf banen. Dan moeten we maar andere oplossingen bedenken.”

Callcenters

Eén van de speerpunten van de OOM is om meer callcenters naar Twente/ Overijssel te halen. Dat lukt buitengemeen goed. De ruimte die in de randstad afwezig is en het gebrek aan personeel, nog steeds de smeerolie van subsidies, de mankracht van de OOM om nieuwe bedrijven te ontvangen en te begeleiden, hebben dat speerpunt tot een succes gemaakt. “Er werken naar schatting 2500 mensen in deze sector in dit deel van het land en we voorzien een verdubbeling binnen vier jaar. In de VS is een enorme groei van deze markt. Veel deeltijdbanen, maar daar zit de maatschappij juist om te springen. En werk voor alle niveaus. De arbeidsparticipatie is in Twente nog steeds acht procentpunten lager dan in de rest van het land.” Volgens De Roskam doen callcenters minderwaardig werk en is alle energie verspild want het zou slechts gaan om werk van tijdelijke aard, omdat het slechts gaat om het incasseren van de tien mille van de arbeidsplaatsenregeling. “Dat is absoluut niet waar, het werk blijft en je pakt niet zomaar een callcenter op om het te verplaatsen. Wat mij nog het meeste steekt, is dat ze mij niet even gebeld hebben voor commentaar.” Waarvan akte.

Onderzoek

Het slechte imago van de callcenters is te wijten aan de dames die vooral tijdens het eten telefonisch leuren met bij voorbeeld een abonnement op een krant. Of mannen die tien minuutjes vragen voor de zoveelste enquête. “Dat klopt, maar dat zijn opdrachten aan callcenters om zelf te bellen, het leeuwendeel wordt gebeld. Voor bij voorbeeld helpdesks voor computers, video’s, om reizen te boeken, bij ziekte, naar alarmnummer 112. Allemaal callcenters. Veel bedrijven besteden dat werk uit aan zelfstandige callcenters. Maar er zijn ook bedrijven zoals Amicon, de Rabobank, Arke en de OAD die kiezen voor een eigen callcenter in het eigen gebouw. De OOM heeft net een onderzoek gestart om uit te vinden hoeveel callcenters er precies zijn in Overijssel en welke bedrijven niet zo goed raad weten met dit werk dat vaak verdeeld is over de telefonistes, marketing en verkoop. We hebben callcenter-loketten in Enschede, Almelo en Zwolle voor bedrijven die overwegen een eigen callcenter op te zetten.”

Virtual reality

De OOM moet combineren, bedrijven en organisaties met elkaar in contact brengen. De OOM zet hoog in (behalve op de callcenters) op de ICT. Maar een recent onderzoek van de Rabo sloeg de OOM om de oren: niet alleen kijken naar ICT, maar ook oog houden voor de industrie die van oudsher in Twente zit. En (erger) de Hogeschool en Universiteit zijn niet zo verweven met het bedrijfsleven als wel gezegd wordt. “Twente is geen Sillicon Valley, van dergelijke uitspraken neem ik afstand. ICT zit door alle branches heen, wij moeten ons in Twente toespitsen op een paar onderdelen daarvan. Het Twinning Center in Twente heeft naast de standaardfaciliteiten (van Eindhoven en Amsterdam) ook specialisatie in virtual reality voor bij voorbeeld ruimtelijke inrichting en modules van machines. Dat trekt ook bedrijven aan en is ook goed voor het bestaande bedrijfsleven, dat kan niet anders. En hopelijk ontstaat daar een soort zwaan-kleef-aan. Je ziet het nu aan Ericsson, Lucent, CMG.” En dan plotseling venijnig: “De conclusies van het Rabo-onderzoek waar het gaat over de industrie, zijn niet goed; wij hebben juist voor de bestaande industrie een paar jaar geleden het VIT, Versterking Industriepotentieel Twente, opgezet. En dat loopt op verschillende fronten heel goed.”

Bedrijventerrein

Voor het eind van het jaar wordt de nieuwe beleidsnota verwacht van EZ over de toekomst van de ontwikkelingsmaatschappijen in Nederland. “Wij gaan volgend jaar nauwer samenwerken met EZ, omdat EZ in de afgelopen jaren niet echt geïnteresseerd is geweest in onze ontwikkelingstaken. En er zijn zoals ik verteld heb, mooie dingen van de grond gekomen. Neem TIMP, de medische productontwikkeling, dat vinden ze in Den Haag prachtig. Volgend jaar gaan we samen met alle ontwikkelingsmaatschappijen de projecten in kaart brengen.” Wel samenwerking, maar Beune heeft geen zin in een fusie op korte termijn met de Gelderse ontwikkelingsmaatschappij. “Ze hebben voorlopig problemen in eigen huis,” doelt hij op de financiële wanorde bij de buurman. Duidelijk is inmiddels wel dat EZ van de OOM bemoeienis verwacht met bedrijfsterreinen, infrastructuur en kennisinfrastructuur. “Alles waar de ondernemer fysiek mee te maken krijgt.” Maar dat ligt toch veel meer op het bordje van gemeenten en provincie. Het Centraal Plan Bureau meldde onlangs nog dat Twente binnen een paar jaar vol is. De provincie is bezig met een nieuw bedrijventerrein langs de