Henk Bijker houdt niet van ‘zo maar fusies’

De Saxion Hogeschool is voor Henk Bijker (58) geen onbekende. Hij was in de jaren tachtig lid van de Raad van Toezicht van de Twentse Academie voor Gezondheidszorg. Die ging later op in de Hogeschool voor Techniek en Gezondheidszorg. De ontwikkeling van de hogeschool heeft niet stilgestaan, die van Bijker ook niet. Zijn curriculum vitae telt inmiddels drie velletjes vol gevolgde opleidingen, cursussen en werk- en bestuurservaring. Sinds maart 1999 is hij (parttime) hoogleraar bedrijfskunde aan de Universiteit Twente en kerndocent van TSM Business School. Professor Bijker is een echte Tukker, geboren in Glanerbrug Goede herinneringen heeft hij aan wat nu Mediant heet die hij als bouwdirecteur letterlijk uit de klei heeft helpen trekken. En nu leidt hij al vijf jaar het Medisch Spectrum Twente (MST) dat wellicht academisch wordt. Of moet worden.

Saxion is er om studenten op te leiden en wij zijn er om zieke mensen beter te maken

De universiteit doet er alles aan de nieuwe artsenopleiding naar Enschede te halen. “Van Vught (rector magnificus) vroeg aan mij: ‘wij gaan een medische opleiding starte, doe je mee?’ Toen heb ik ja gezegd. Hij kan natuurlijk niet zo gek veel bereiken zonder een flink ziekenhuis in de buurt voor het klinische onderwijs. Ik ben zo eigenwijs te denken dat als ik toen nee had gezegd, de UT geen aanvraag had gedaan. Er zijn te weinig grote ziekenhuizen in de buurt en andere grote ziekenhuizen zijn in gesprek met bestaande faculteiten en academische ziekenhuizen.” Het is nog onduidelijk of het MST in geval van toewijzing op termijn volledig academisch wordt. “Ze zeggen dat we ook partieel kunnen academiseren, maar niemand weet precies wat dat is. Wat er op de Universiteit Twente moet gebeuren, is helder. Onduidelijk is nog wat het voor ons betekent; wie bepaalt dat, wie betaalt dat? Voor het zoeken naar antwoorden op die vragen hebben we iemand ingehuurd.” In Nederland zijn twee ziekenhuizen eerder gepromoveerd tot de academische status: Maastricht en Rotterdam.

Meer samen optrekken

Veel verpleegkundigen van de Saxion Hogeschool vinden werk bij het MST. “HBO-V’ers zijn ongeacht de school waar ze vandaan komen, goed opgeleide verpleegkundigen. Een voordeel van de verpleegkundigen uit Twente is dat zij het gevoel met de patiënt beter kunnen delen dan iemand die dezelfde opleiding in Amsterdam gedaan heeft.” Bijker voelt zich -ook gevoelsmatig- wat minder betrokken bij de hogeschool dan bij de UT. “Er is een groot verschil. Ook verpleegkundigen in opleiding noemen zich student. Dat is een kwestie van emancipatie. Zij worden opgeleid voor de praktijk en gaan heel andere dingen doen dan op een wetenschappelijke manier kijken naar ontwikkelingen in de grote-mensenwereld.” Een fusie (tussen Saxion en UT) hoeft van hem niet. “Draag uit dat je een goeie hogeschool bent en zeg niet ‘we willen eigenlijk ook een beetje universiteit spelen’. Ik heb wel met Cor Boom de afspraak gemaakt dat we wat meer samen optrekken. Op de nieuwjaarsreceptie van Saxion tekenen wij een samenwerkingsovereenkomst en dat is een belangrijke mijlpaal. Samen optrekken is ook een voorwaarde van Hermans aan de UT om de opleiding voor basisartsen te krijgen: samenwerking met HBO en ROC.” Bijker heeft Bijker zo zijn eigen ideeën over fuseren. “Er wordt in dit land wel wat gemakkelijk gefuseerd. Het gaat altijd over meer power naar de overheid, kostenreducties, betere kwaliteit, u kent die argumenten allemaal wel. Maar als je dat gaat evalueren en dat gebeurt te weinig, dan blijkt het tegen te vallen.” Het MST heeft anders wel een oogje laten vallen op het Roessingh en organisaties in de ouderen- en thuiszorg. “Ik praat niet meteen over fusie, je moet ook het onderscheidend vermogen van die andere organisaties overeind houden. Het moet niet een grauwsluier worden die je er overheen gooit.”

Hartcentrum

Ongeveer een jaar geleden hebben de bestuurders van de hogeschool en het MST de koppen bij elkaar gestoken voor het hartcentrum. “We wilden een beeld schetsen van de opleiding maar ook van het werk. Dat hebben we onder meer gedaan door middel van een open dag. Studenten keken niet alleen bij Saxion rond, maar ook bij het MST. Daar gaan we mee door. Mensen die belangstelling hadden, worden periodiek uitgenodigd. Vandaar ook de kreet ‘je komt als geroepen’ op die T-shirts en folders.” Verdere intensivering van de samenwerking verwacht Bijker niet. “Saxion is er om studenten op te leiden en wij zijn er om zieke mensen beter te maken. We hebben nu die HBO-V-duaal: leren en werken, dat loopt goed. Wij hebben het project functiedifferentiatie waarbij de gedachte is dat moeilijke klussen door hoogopgeleide verpleegkundigen worden gedaan en andere werkzaamheden door anders opgeleiden. Dat leidt er toe dat sommigen in bijscholingstrajecten komen. Meer structureel samenwerken zie ik niet zo zitten.”