De digitaliseringdrang van Antoin Buiting

‘Ruimtelijke ordening is niet sexy’

Ambtenaar van de afdeling ruimtelijke ordening, niet het beroep om de mooiste vrouw aan de bar mee te versieren. “Ruimtelijke ordening is geen sexy onderwerp”, lacht Antoin Buiting (35). Bij veel gemeenten is deze afdeling een zorgenkindje. Met een nieuw zwembad kun je als politicus scoren, de nieuwe wet ruimtelijke ordening stop je in de diepste la van het bureau. “Blijkbaar kunnen we ons deze houding permitteren.”

De nieuwe wet ruimtelijke ordening eist een omslag van analoog naar digitaal werken, bekend onder de naam DURP: Digitale Uitwisseling in Ruimtelijke Processen. De authentieke tekeningen, fijnmazige plattegronden die vele vierkante meters beslaan, blijven binnenkort definitief in de ordners in de archieven. De tekeningen in de computers nemen het over. “Daarvoor is het noodzakelijk dat in Nederland op een gestandaardiseerde wijze wordt gewerkt. Het gaat niet alleen om bestemmingsplannen, maar om alle ruimtelijke plannen van alle overheden. Zo’n kaart is niet alleen maar een plaatje, daar zit een heel verhaal achter.” Digitalisering leidt tot transparantie van de ruimtelijke ordening in Nederland. Burgers kunnen gemakkelijker nagaan wat gemeenten voornemens zijn, net als overheden die plannen willen ontwikkelen.

Dezta

Buiting studeerde aan toen nog Hogeschool IJselland ruimtelijke ordening en planologie. “Dat was toen milieuplanologie.” Hij ging werken bij de gemeente Arnhem (waar hij ook stage had gelopen) aan het project ‘actualiseren en digitaliseren van bestemmingsplannen’. “Arnhem was en is daarin landelijk koploper.” Hij werkte nog bij een stedenbouwkundig juridisch adviesbureau, maar Buiting wilde ‘RO-Nederland’ actiever helpen bij de omschakeling naar digitale werkprocessen. In 2003 richtte hij op de slaapkamer van zijn dochter het bedrijfje Adiro op, niet vernoemd naar zijn dochter, maar dat staat voor advies en digitale dienstverlening voor de ruimtelijke ordening. Dat ging lopen. “Toen ik mijn eerste medewerker aannam die ik niet in huis wilde hebben, ben ik een kantoortje gaan zoeken.” En vervolgens vond hij een softwarepartner in Zeta-Interact dat met Adiro (“na een paar borrels”) werd verhaspeld tot Dezta. Sindsdien is Dezta uitgegroeid tot een bedrijf waar inmiddels 13 mensen werken.

Cursus

De ‘schwung’ kwam in het bedrijf met de komst van de nieuwe wet ruimtelijke ordening. Van ruimtelijke ordening hebben al niet echt heel veel mensen verstand, van digitalisering daarvan hooguit vijfentwintig. Van wie een aantal bij Dezta en een aantal bij VROM rondloopt. En laat VROM nou een goede klant zijn van Dezta. Dat Buiting actief betrokken is bij de totstandkoming van de digitale paragrafen van de nieuwe wet en heeft meegekeken en geadviseerd, wil hij bevestigen noch ontkennen. Samen met Saxion, in de persoon van docent Joris Vermaesen, zette Buiting vervolgens een cursus op. “Om de nieuwe wet in een gemeentelijke organisatie gestalte te geven, zal voor een projectmatige aanpak gekozen moeten worden. Digitalisering van de ruimtelijke ordening moet structureel verankerd worden in de organisatie. En daar leiden wij mensen voor op.”

Afgestudeerden zijn onvoldoende voorbereid op veldwerk

Weinig beleid

De nieuwe wet is voor Buiting natuurlijk ook handel, erkent hij. “Wij hebben er belang bij dat heel Nederland aan de slag gaat, omdat ze dan onze hulp inroepen, onze opleiding afnemen en onze software kopen. Maar het was ook hard nodig om de ruimtelijke ordening eens flink op te schudden. Ik denk dat op het gebied van de ruimtelijke ordening, zeker op lokaal niveau, heel veel ad hoc wordt besloten door de lokale politiek en dat er heel weinig beleid gevoerd wordt. Hierdoor moet voor elk ruimtelijk initiatief een eigen plan worden gemaakt. Veel gemeenten leunen hierbij op externe adviseurs. Als de gemeente zijn huiswerk had gedaan, was dat geld bespaard gebleven.” Je hoeft niet hebben doorgeleerd om te begrijpen dat die rekening uiteindelijk weer bij de burger terecht komt. “Blijkbaar kunnen we ons deze houding in Nederland permitteren.”

Opleiding

Je zou zeggen dat elk plekje in Nederland geordend is. “De fout die veel mensen maken: ruimtelijke ordening is niet alleen het toevoegen van nieuwe functies, maar ook het laten functioneren van een stad of een gebied in zijn totaliteit. Elk gebied moet eens in de zoveel tijd weer herzien worden, omdat daar andere typen mensen zijn komen wonen, andere typen functies gewenst zijn. De maatschappij verandert, zeker in de steden moet er nog heel veel gebeuren om het goed te laten verlopen. Maar de mensen die nu worden opgeleid voor het vak ruimtelijke ordening, zijn onvoldoende voorbereid op het veldwerk. Ik vind het triest dat er nu mensen opgeleid worden die nauwelijks voorbereid zijn voor de toekomst als het gaat om digitaal werk.” Die kunnen ongeveer meteen door naar de cursus van Saxion.Waar in de eerste drie cursusrondes (in Amersfoort) meer dan 35 veelal ambtenaren acht dagen zijn geweest.

Alumni

Buiting is sowieso niet op alle fronten enthousiast over Saxion. De contacten met de alumni zijn helaas niet goed, vindt hij. “Er zijn veel pogingen gedaan om dat nieuw leven in te blazen. Het komt niet goed van de grond, althans dat wordt door mij niet zo ervaren. Mijn contacten gaan overigens niet verder dan assistentie bij zogenaamde terugkomdagen en wij nemen stagiaires van Saxion. Voor deze opleiding heb ik contact gezocht met Saxion omdat het mijn oude opleiding is en omdat de cursus van hboniveau moest zijn.”