Ferdinand Fransen Sleepte FC Twente door de moeilijke jaren

Begin 1977 maakte Ferdinand Fransen (83) zijn opwachting in het bestuur van FC Twente. Een half jaar later presenteerde de club hem als nieuwe voorzitter. Hij bleef die functie zeven jaar uitoefenen. In juli 1984 werd hij opgevolgd door zijn boezemvriend Frans Hartman. In zijn tijd als voorzitter degradeerde FC Twente (in mei 1983) naar de eerste divisie. BASIS zocht Fransen op in zijn mooie bungalow op bijkans loopafstand van De Grolsch Veste.

FC Twente moest aan Fransen vragen of de naam van het stadion (Arke) kon worden ingewisseld voor het Enschedese biermerk. Grolsch had er wel een paar centen voor over om op het dak van de landskampioen te staan. Want zoveel reclame-uitingen heeft Grolsch als alcoholische drank nou ook weer niet tot zijn beschikking. Ooit knapte een aanstaande innige samenwerking met het Hengelose atletiekgala FBK (dat zit te springen om grote sponsors) af vanwege wettelijke beperkingen. “Maar het recht van de naamgeving van het stadion ligt bij mijn bedrijf Agfra Holding.”

Voetballer

Sportman Fransen was bestuurder, hij was sponsor – Arke was de eerste shirtsponsor van FC Twente – en zelf ook niet een onverdienstelijk voetballer (volgens de overlevering) van Vosta (hij stapte in 1944 van Victoria over). “Ja, ik kon best aardig voetballen, ik kon zelfs naar het betaalde voetbal overstappen in 1954; ik had geen uitmuntende techniek, was hard maar niet onsportief. Ik heb in heel mijn voetbalcarrière maar één waarschuwing gehad.” Daarnaast is Fransen Twents kampioen speerwerpen en kogelstoten geweest.

Godfather

Zonder anderen te kort te doen, is het niet onrealistisch te zeggen dat zonder Fransen FC Twente niet meer had bestaan. Destijds krijgt hij van Albert Geesing, in die tijd ‘FC Twente-volger’ van Tubantia, de bijnaam ‘Godfather van FC Twente’. “Ik heb veel aan de sport te danken, ik heb daarom ook graag iets aan de sport terug gegeven.” Niet alleen FC Twente, ook volleybalclub Pollux in Oldenzaal, zwemvereniging De Dinkel in Denekamp, de Enschede Marathon, de FBK-games, CSI Geesteren, heel veel sportverenigingen en toernooien deden zelden tevergeefs een beroep op zijn ruime financiële mogelijkheden. “Ik heb zelfs een tijd een biljartclub gesponsord. Sport is belangrijk voor de jeugd.”

Ik houd niet van slijmerds of mensen die me naar de mond praten

Slapeloze nachten

FC Twente had indertijd een schuld van zo’n twee miljoen gulden. Om te overleven moest de club de ene na de andere topspeler verkopen. “Heel regelmatig belde de bank om te zeggen dat de salarissen niet betaald konden worden, dan stonden Hartman en ik weer garant. Hoeveel geld ik er precies in al die jaren ingestopt heb, heb ik niet bijgehouden, maar het zal zeker om tonnen gaan.” De bestuursvergaderingen gingen altijd over geld, over hoe een dreigend bankroet kon worden voorkomen. “Ik heb meer slapeloze nachten gehad van FC Twente dan van Arke,” zegt hij lachend. Ook na zijn vertrek als voorzitter oefende hij nog verschillende bestuursfuncties uit en is hij trouw bezoeker van de thuiswedstrijden. Bij winst springt hij nog steeds een gat in de lucht.

Landskampioen

Bij herhaling wil hij zeggen hoe onder de indruk hij is van het huidige bestuur dat FC Twente naar het landskampioenschap heeft geleid. “Dat is zo belangrijk voor de club en voor de uitstraling van de hele regio. Als ik in het buitenland ben, weten ze nu precies waar Twente ligt.” Zijn vrouw Kirsten komt binnen met koffie en zegt dat ze het zo fijn vindt dat Ferdinand door het bestuur nog steeds goed op de hoogte wordt gehouden van alles wat er reilt en zeilt bij de club. “En ik houd niet van slijmerds of mensen die me naar de mond praten – dat weet je wel – maar ik waardeer het zeer dat Munsterman een paar keer heeft gezegd, ook en public, dat de basis van het succes door zijn voorgangers is gelegd, dat is leuk om te horen en fijn om te weten dat de inspanningen van toen nog steeds gewaardeerd worden.”

Succes

Succes heeft vele vaders, maar Fransen heeft dus de club door de zware jaren heen geloodst (en hij benadrukt keer op keer dat hij dat zeker niet alleen gedaan heeft). Fransen is ook de grondlegger van de businessclubs van FC Twente. “Eerst de Vriendenkring, dan de Gouden Actie, de TOS (Twentse Ondernemers Sociëteit) en vervolgens de Club van Tien. Daar omheen bestaat een grote groep vrijwilligers waardoor de gemeenschap de club draagt.” En hoewel we waren gekomen om over vroeger te praten, is hij vol bewondering over het project ‘Scoren in de wijk’ en de financiële huishouding van de club die (voor wat betreft de begroting) naar de veertig miljoen stijgt, een kleine honderd miljoen gulden.

Gestel

Fransen heeft een ijzersterk gestel. “Dat heb ik gekregen, daar heb ik niet veel voor gedaan.” Behalve dan veel sporten, maar als ondernemer en sportbestuurder sloeg hij regelmatig een nachtje over. De hardheid voor zichzelf en voor zijn omgeving stamt uit de jaren dertig en veertig. “Mijn vader overleed kort voor de oorlog. Mijn moeder bleef achter met vier zonen, het was een armoedige tijd. Ik heb in die tijd ook honger geleden.” Nooit meer armoede, werd zijn motto en hij werkte zich een slag in de rondte. “Ik heb nooit mijn hand bij een ander willen ophouden; ik wilde overleven onder alle omstandigheden.” Zijn levenshouding heeft hem een plaats in de Quote 500 opgeleverd. “Een van de plezierige aspecten van geld is dat je er goede dingen mee kunt doen.