Er staan niet zo heel veel bijzondere stukjes in deze Roskam

Nummer 8 – 2013

Staat mijn leven op zijn kop als deze krant (De Roskam) niet meer verschijnt? Ik geloof het niet. Het zou mij wel spijten. Heel veel mensen hebben respect voor Han Pape die bij de fusie van de Twentsche Courant en Tubantia vertrok en zijn eigen krant begon. Pape maakt het (in zijn voorwoordjes) vaak heroïsch en ontwapenend als hij weer rept over een bejaarde die hij al sigaarrokend onder een boom aantreft waar hij het liefst in het Twents wijze levenslessen zit te prevelen. Ik vind het prima als Pape geen auto wil, vakanties niet echt heel nodig vindt en nog steeds met plezier naar zo ongeveer de eerste kleurentelevisie kijkt die Philips halverwege de vorige eeuw maakte. Maar zo is niet iedereen en dat neemt Pape volgens mij iedereen kwalijk. Ook dat mag.

Bijdrage Moordkuil voor De Roskam

Toen ik een paar jaar geleden op straffe van ontslag door de directie van RTV Oost werd gemaand te stoppen mijn met wekelijkse bijdrage Moordkuil voor de Roskam en voor deze dreiging boog omdat ik de studie van mijn dochters wil blijven betalen, mijn ex recht heeft op alimentatie en ik met mijn vriendin af en toe op vakantie wil, lachte Pape mij vierkant uit. Dat ik mijn oren liet hangen naar dat soort mensen…. Maar ja, zo is de wereld, ook tot mijn spijt, je kunt niet altijd winnen. Ik heb nog wel een lijstje liggen, maar als ik doodga voordat ik rekeningen vereffend heb, beschouw ik mijn leven toch niet als mislukt. En nu lijkt Pape ook te verliezen. Hij doet er altijd erg schimmig over, hoewel hij zich afgelopen week bij Radio Oost toch liet verleiden om te zeggen dat het aantal abonnees eerder in de buurt van de zesduizend zit dan bij de vierduizend. Vind ik veel. Erg veel… Hoewel er ook hele stapels gratis verspreide kranten bijzitten. Hij stuurt ze naar Tweede Kamerleden en ministeries en gooit treinen vol met Roskammen.

Pape heeft wekelijks tien- tot twaalfduizend euro nodig om te verschijnen, om de redacteuren te betalen, de opmaak, de drukkerij en de postbode. En dat lukt steeds slechter omdat net als bij alle andere kranten en bladen het aantal adverteerders afneemt. En aangezien bladen als Tom, Twentelife en zelfs De Ondernemer aanbieden om verhaaltjes naast de advertenties te plaatsen is het voor de Roskam steeds moeilijker Chinese muren tussen de redactie en de commercie te plaatsen. Maar Pape wijkt niet. En terecht. De (mogelijke) ondergang is mijns inziens te wijten aan twee zaken. Natuurlijk staan er wel leuke stukjes in deze krant, maar ik heb hem tegenwoordig minstens zo snel doorgebladerd als het dagblad. Het voorwoord en de rubriek Vrije Republiek Twente zijn altijd de moeite waard, en af en toe zijn er nog een paar voltreffers, maar veel en veel te weinig. Dat impliceert dat heel veel mensen abonnee blijven omdat ze Pape het vrije ondernemerschap gunnen. En dat is mooi.

Pape heeft ook om die reden een aantal aanbiedingen gehad, mogelijkheden om de krant uit te bouwen. Er lag een decennium geleden zelfs een fors bedrag klaar uit het mediafonds, hij moest zelf alleen ook een paar ton ophoesten… Dat geld heeft hij niet, maar ken ik wel een paar mensen met jaloersmakende bankrekeningen die niet altijd en alleen kijken naar rendement en efficiency. Zeker niet als het om Twente gaat. We hebben gesproken en gesproken… De opvatting van Pape is echter simpel: maak het geld over en ik zorg voor een mooie krant. De mensen met wie we gesproken hebben, willen geen invloed op de redactie, maar willen wel graag weten en meekijken waar hun geld blijft. Onbestaanbaar, volgens Pape. Wat is waarheid? Er is nu voor een opmaker en een redacteur werktijdvermindering aangevraagd. En er zijn allerlei vervelende mensen, die nauwelijks in hun eigen onderhoud kunnen voorzien, die nu hun eigen ego een beetje proberen op te poetsen door een reddingsplan voor de Roskam op te zetten. Ik schat de kans dat deze krant 1 januari 2014 nog bestaat niet heel groot in. Maar het zou wel moeten, want welke uitgever zou dit stuk in zijn eigen krant laten zetten?

Reactie van dhr. Jan Kerstens (abonnee) op bovenstaand artikel:

Journalistiek zoals ze ooit bedoeld was, de rest is borrelpraat

Eerst Han Pape die een paar weken geleden ietwat omfl oerst verhaalt over onzekere tijden voor de Roskam. En nu Jan Medendorp die klip en klaar twijfelt aan het voortbestaan van dit onafhankelijk weekblad voor Twente. Voorafgegaan door de verontrustende mededeling dat voor een opmaker en een redacteur werktijdverkorting is aangevraagd. Oftewel, hij heeft gegronde reden voor zijn twijfel.

Duidelijk is dat de Roskam kwetsbaar is. Dat is overigens niets nieuws. De Roskam is Han Pape. Als hij niest, is #de Roskam$ ziek. Niets ten nadele trouwens van een ieder die wekelijks zijn bijdrage levert. Maar dat kan alleen dankzij het podium dat Pape heeft opgericht en hoog houdt. Deze kracht én zwakte vormen het avontuur dat de Roskam heet en dat stopt als Pape de pen neerlegt. Al dan niet vrijwillig.

Als dit gebeurt is dat een groot verlies. Voor iedereen in Twente. Het journalistieke product de Roskam houdt iedereen scherp. De beslissers weten dat het zoeklicht van het weekblad op hen kan vallen, en de lezers zien met de Roskam-bril meer dan door andere hen aangereikte monturen. Journalistiek zoals journalistiek ooit bedoeld was.

Jan Medendorp zelf is niet zo onder de indruk van wat hij wekelijks in de Roskam tegenkomt. Deels heeft hij gelijk. Het journalistiek ‘tegels lichten’ is er de laatste jaren een beetje bij ingeschoten. Desondanks biedt de Roskam nog altijd meer dan de overige door consumentenpanels gedomineerde media. Journalistiek verbreedt en verdiept. Journalistiek voegt toe en vertelt wat we níet (willen) weten. Journalistiek bevestigt niet, maar stemt tot nadenken. De rest is borrelpraat.

Wat te doen? Omwille van de Roskam zou het goed zijn als Han Pape zichzelf kleiner zou maken dan zijn geesteskind. Hij is niet de laatste der Mohikanen, al lijkt dat soms wel zo. Wat mij betreft moet hij tot het einde van zijn tijd hoofdredacteur/uitgever blijven. Zonder enige inmenging. Maar wat gebeurt er daarna? In de huidige situatie is de vraag al beantwoord. Eeuwig zonde. Want de functie van de Roskam houdt niet op bij het verscheiden van de initiatiefnemer. In die zin zou Pape beter moeten weten.

Voor wat betreft de huidige financiële perikelen stel ik het volgende voor. Volgens Han Pape, aldus Jan Medendorp, telt de Roskam zo’n zesduizend abonnees. Met Jan Medendorp trek ik dit in twijfel. Het zou namelijk betekenen dat de kennelijke exploitatielast van twaalfduizend euro per week ruimschoots door het abonnementsgeld van 114 euro zou zijn gedekt. Zonder de advertentieopbrengsten. Het aantal van vierduizend abonnees dat Jan Medendorp noemt, komt (hopelijk) meer in de richting. Als deze vierduizend abonnees bereid zouden zijn om een keer in de twee jaar het dubbele abonnementsgeld te voldoen, kan dit de Roskam maximaal 456.000 euro opleveren. Naar ik aanneem voldoende om de komende twee jaar de wekelijkse uitgave zeker te stellen. Maar ook met tweeduizend of duizend abonnees die meedoen, moet dit meer kunnen zijn dan een druppel op de gloeiende plaat. Wat mij betreft mag uitgever Han Pape mij een acceptgiro sturen.

Een stap verder is de oprichting van een eigen mediafonds voor de Roskam. Waar deze krant bij leven en welzijn van Han Pape vrijelijk over kan beschikken. Met dien verstande dat het fonds slechts voor drie zaken kan worden aangewend: exploitatie, journalistieke producties en continuïteit. Opdat de Roskam kamt. Tot slot, Jan Medendorp noemt twee categorieën die bereid zouden zijn om de Roskam financieel te helpen. Mensen met jaloersmakende bankrekeningen en vervelende mensen die nauwelijks in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. Zelf reken ik mij tot geen van beide categorieën. Hoewel ik niet kan uitsluiten dat een aantal mensen mij vervelend vindt. Maar met dat eigen onderhoud zit het wel goed, ook zonder een jaloersmakende bankrekening.

Jan Kerstens (abonnee)