Pieter Lakeman weggezet als man van het eigenbelang

Bontekoe veegt vloer aan met belangenbehartiger gedupeerden

Onlangs verscheen over de werkwijze van Pieter Lakeman een boek, waarin de vloer wordt aangeveegd met deze ‘adviseur’ die gedupeerden van grote bedrijven zegt bij te staan. Uit het boek van Marja Bontekoe rijst namelijk een ander beeld op. Lakeman kon vooral goed rekeningen sturen, aan die gedeputeerden, terwijl hij weinig voor hen bereikte. Binnenkort verschijnt een tweede boek over deze intrigerende belangenbehartiger. Voor nu: een tussenbalans.

‘Pieter Lakeman is niet de onafhankelijke adviseur die hij voorgeeft te zijn. Voor iemand wiens uurloon driehonderd euro per uur bedraagt, heeft hij bovendien bedroevend weinig weten te bereiken voor zijn klanten’, schrijft fiscaal/juridisch onderzoekster Marja Bontekoe in de onlangs verschenen ‘officieuze’ biografie ‘De Dossiers Lakeman’.
Bontekoe (1965) voerde tussen 2000 en 2006 een aantal onderzoeksopdrachten uit voor Lakeman, nadat ze eerder (als gedupeerde) de Stichting Onderzoek BedrijfsInformatie (SOBI) had ingeschakeld bij het faillissement van de franchiseketen Raad. Lakeman stelde toen vast dat er schade was geleden door de franchisenemers en zou de groep bijstaan deze schade te incasseren. Het lukte niet om die schade te innen, maar de franchisenemers door wie hij was ingeschakeld, kregen allemaal wel een enorme rekening toegestuurd. Bontekoe beschrijft in ‘De Dossiers Lakeman’ de werkwijze van haar hoofdpersoon aan de hand van vier dossiers, waarvan opvallend genoeg twee in het oosten des lands spelen: Heino Krause en Prowi, de eerste uiteraard in het Sallandse Heino, de tweede in Hengelo. De andere twee zijn (natuurlijk) DSB en (natuurlijk) Raad.
Ondanks zijn forse uurtarieven boekt Lakeman volgens Bontekoe zoals gezegd nauwelijks succes in de procedures die hij aanspant. Van alle civiele zaken heeft hij nog geen tien procent gewonnen, stelt de schrijfster. Zijn klanten moeten hem miljoenen hebben opgeleverd, vermeldt ze er in het boek nog even bij, wat je fijntjes kunt noemen. Maar ook vilein. Het komt op het goede moment, dat boek, want Lakeman is bij het grote publiek toch vooral bekend als de man die op televisie klanten van de Dirk Scheringa Bank (DSB) opriep hun geld daar weg te halen. Wat vervolgens daadwerkelijk geschiedde en bijdroeg aan de val van DSB.
Naar de mening van Bontekoe vertoont Lakeman trekken van grootheidswaanzin. ‘Hij vindt zichzelf een godheid’, schrijft ze, ‘iemand die het altijd bij het rechte eind heeft’.
Bontekoe zit er niet ver naast, Lakeman zei dit namelijk ook bijna letterlijk in een interview met mij in het programma Memphis van RTV Oost en het businessmagazine Twentevisie. Bontekoe heeft de quote zelfs boven het hoofdstuk geplaatst: ‘Ik neem alleen opdrachten aan van mensen die in hun recht staan’.
Het was in de tijd dat Lakeman vooral door bedrijven als een luis in de pels werd ervaren. Vanwege zijn scherpe uitlatingen en de vele rechtszaken die hij voerde. Ik heb zelf de zaak van zuivelcoöperatie Heino Krause van dichtbij meegemaakt, maar ik kan niet anders zeggen dan dat het Bontekoe zeer goed is gelukt de problematiek van het aanlengen van de zuivel en de schade die de boeren daardoor opliepen te beschrijven. En ze heeft deze casus natuurlijk ook gebruikt als voorbeeld omdat Lakeman in deze zaak nog geen deuk in een pakje boter heeft geslagen. Over DSB hebben kranten vol gestaan en heel regelmatig komt op televisie de woede-uitbarsting van Lakeman voorbij die in het nauw wordt gebracht in de kwestie DSB: daar zit een man die in zijn strijd tegen de elite gedupeerden van het kwaad terzijde zegt te staan. De horzel van het Nederlandse bedrijfsleven wordt door Bontekoe in dit boek echter ontmaskerd als een man die niet alleen adviseur is maar ook belanghebbende.
Impliciet vindt Bontekoe dat ook de media die Lakeman kritiekloos benaderen schuld hebben. Dat klopt wel een beetje (praat ik voor mezelf), Lakeman was één van de eersten die bijvoorbeeld tijdens aandeelhoudersvergaderingen kritische opmerkingen durfde te uiten. Voor de rest zitten er veelal ja-knikkers bij dat soort vergaderingen. ‘Heel Nederland ziet Lakeman als een Robin Hood. Maar ik heb gezien hoe hij zijn eigen belangen liet prevaleren boven die van cliënten’, aldus de schrijfster.
Verder is het voor Twentenaren aardig om de zaak Prowi in Hengelo weer eens even te lezen. Lakeman werkte voor de koper Korver die door Bontekoe als een halve idioot wordt weggezet. Deze hoofdstukken zullen oud-wethouder Kok (tegenwoordig burgemeester in Hof van Twente) goed doen bij zijn verwerking van het trauma Prowi waarvan hij zelf heel goed weet dat hij niet altijd goed heeft opgelet. Lakeman laat via zijn website weten onaangenaam verrast te zijn door het boek. Volgens hem heeft Bontekoe een jaar voor hem als secretaresse gewerkt.
Lakeman vermoedt karaktermoord en zegt dat Bontekoe met het boek wil voorkomen dat hij nog klanten krijgt, want zelf is Bontekoe ook fiscaal/juridisch onderzoekster. Lakeman (en dat is een zwak punt) heeft het boek van te voren niet gelezen of wederhoor kunnen geven. ‘Bontekoe heeft geen inzage in enig archief gevraagd of gekregen en is niet op de hoogte van de gang van zaken bij SOBI’, aldus Lakeman, die verder op zijn website schrijft dat hij niet acht maar drie collectieve acties gestart: tegen Deloitte betreffende Ahold en tegen DSB en DNB. Die lopen nog en zijn niet verloren, zoals Bontekoe stelt.
In april verschijnt van Jan Libbenga het boek ‘Pieter Lakeman, de terrier’ bij uitgeverij Nieuw Amsterdam. Libbinga heeft wel alle archieven van Lakeman ingezien en ook met tientallen voor- en tegenstanders van Lakeman gesproken. Wordt dus vervolgd.

Brief van Hans Kok