Martin Bril is misschien wel de allerbeste stukjesschrijver van Nederland

Martin Bril is misschien wel de allerbeste stukjesschrijver van Nederland. Hij is, hoewel al 46 jaar, fysiek voor veel vrouwen (en mannen) een lekker ding. Maar op het toneel voelt hij zich (op zijn minst) onwennig. Je krijgt bijna medelijden met hem. Hij treedt dit seizoen samen met Ronald Giphart en Bart Chabot op in theaters. Ik zag ze vorig najaar in De Reggehof in Goor en het trio komt volgende week vrijdag in De Bond te Oldenzaal.

Ik zag in Goor dat Bril moest worden geholpen door het podiumbeest Chabot. En door de net iets te joviaal nonchalante Giphart met zijn kijk-mij-eens-ervaren-zijn-uitstraling (wellicht een gevolg van de samenwerking met Joost Zwagerman die Giphart naar grote hoogte liet stijgen).

De tournee moet poen opleveren en dat gevoel krijg je ook als bezoeker. Het min of meer vaste gesmeek op dit soort avonden om na afloop boeken te kopen (met handtekening en opdracht) wordt deze keer met de nodige nederigheid prettig verwoord in een powerpoint-presentatie.

Is de literaire tournee van Chabot, Giphart en Bril slecht of overbodig? Nee, integendeel. Het is meer dan de moeite waard en het was een regelrechte schande dat er in het gezelligste theater van Overijssel hooguit honderd man zaten waardoor De Reggehof met een schuld achterbleef van twee mille (het drietal kost exclusief BTW 3.850).

Chabot, de meest geroutineerde van het drietal, heeft weer aantoonbaar plezier in zijn theatrale voordrachten. De schrijver van het standaardwerk over Herman Brood is bijvoorbeeld meer dan fantastisch als hij vertelt hoe hem als reserve-officier de wacht dreigt te worden aangezegd.
Giphart wordt door scholieren en studenten (waar waren die eigenlijk in Goor?) als held beschouwd, maar de zogenaamde literaire wereld neem hem niet serieus.

Natuurlijk (daar dankt hij zijn bekendheid aan) preekt Giphart over seks en aanverwante artikelen; zijn vertelkunst beleeft een hoogtepunt als hij verdrongen gevoelens weer naar boven kan laten komen (alsof het gisteren gebeurd is) als hij verhaalt over zijn sterilisatie; de man die nog niet verknipt is, zal er na deze voordracht ook nooit aan beginnen.

Blijft over Bril, bij wie je meestal wegdroomt, behalve bij de Giphart-achtige vertelling over een bordeel in het mondaine Assen. Bril een hoerenloper? Met die vraag blijf je toch zitten.
De show begint met wat kinderachtig gedraai op een paar krukken, de bruggetjes (overgangen) naar elkaar zijn som erg gemaakt, de heren wisselen (als in een show van Karin Bloemen) regelmatig van kostuum (daarop is niet bezuinigd, Bril draagt heel modieus geen sokken), maar het gaat om de verhalen. En die zijn bijna allemaal prachtig. En als het drietal in de afgelopen maanden routine en ervaring heeft opgedaan, moet het in Oldenzaal (volgende week vrijdag het tweede Twentse optreden) een topavond worden.