Freek

Mijn jeugdidool Freek de Jonge trad zondagavond op in Concordia in Enschede. Ik begin langzaam maar zeker fan te worden van dat filmhuis annex theater en centrum voor beeldende kunst. Ze organiseren interessante voordrachten, leuke gasten en mooie exposities. Net even anders. En dat is ook precies de rol van Concordia naast de bekende grote instituten. Wel fijn zolang er alleen Tour de France is, een tennisgala en wat oefenwedstrijden.

De Jonge heeft een verleden in Friesland (elke keer als ik hem zie, vraagt hij hoe het met ‘Ties’ is, de man bij wie hij in zijn jeugd in het Heidenskip heeft gewoond en elke keer moet ik hem zeggen dat Ties al enige jaren is overleden…). Freek was ooit de beste cabaretier van Nederland (luister naar zijn conferences De Komiek, De Tragiek, De Mars, De Openbaring, de Mythe, een Verademing, De Bedevaart, de Finale, Het Damestasje, en nog een paar andere), zijn werktempo was eind vorige eeuw moordend.

Tot hij iets te veel in zichzelf ging geloven en ongeveer iedereen ging afzeiken (de ruzie van Peter R. de Vries bij De Wereld Draait Door is bijkans legendarisch) en zichzelf op een voetstuk plaatste. Na het overlijden van zijn pasgeboren kind, ging hij een dag of drie later alweer het podium op. Kortom, het geweten van links werd onmenselijk en onuitstaanbaar.

Dennis Alink uit Oldenzaal heeft nog niet zoveel films gemaakt maar werd uitverkoren (hij solliciteerde zelf…) om een documentaire te maken over Freek de Jonge. Even dacht ik dat De Jonge zo’n jonge onervaren provinciaal koos omdat die gemakkelijk voor zijn karretje zou zijn te spannen. Maar alle credits voor Alink die een wonderschone documentaire van bijna anderhalf uur in elkaar wist te draaien. Na afloop werden De Jonge en Alink op het podium nog even ondervraagd door Merel ten Elzen, die veel verstand heeft van film maken, maar geen listige interviewer is. Waardoor sommige zaken onbesproken bleven of wel simpelweg niet werden beantwoord. En dat gebeurde in de documentaire ook al toen Alink met de camera een paar keer te dicht op zijn huid zat, naar de zin van De Jonge. Die fragmenten maken de documentaire zeer te moeite waard.

’s Avonds in de auto op weg naar huis, hoorde ik dat dat Max vijfde was geworden op Silverstone.