Radio maken

Ik ben mijn journalistieke loopbaan bij een regionale krant begonnen, later overgestapt als radioverslaggever, en weer later kwam televisie erbij. Radio heeft mij altijd gefascineerd. Je moet altijd extra je best doen, want in tegenstelling tot de krant en de televisie moet je de aandacht delen.

Veel mensen (leid ik af uit de luistercijfers) stemmen bijvoorbeeld op zaterdagochtend af op Het Ochtendhumeur van Radio Oost (tussen 8.30 en 10 uur). Maar dan lezen ze tegelijk de krant, maken een boodschappenlijstje, brengen hun zoon naar het voetbalveld of liggen nog in bed te soezen of te vrijen. Kortom, 100% aandacht heb je als radiomaker niet vaak, maar dat is ook juist de charme.

Eindjaren zestig, beginjaren zeventig lag ik als kleine jongen vaak ’s avonds in bed te luisteren naar hoorspelen. De overdreven manier van praten van de hoorspelacteurs nam ik op de koop toe. Er was jaren geleden een plan voor nachtradio (dat het niet gehaald heeft, te weinig luisteraars en adverteerders) bij Radio Oost met als onderdeel een hoorspel. Ik heb daarover zelfs gesproken met de door mij zeer bewonderde auteur Peter de Zwaan uit Enschede.

Van het bekende hoorspel van radiodetective Paul Vlaanderen is een toneelstuk gemaakt dat in de kleine theaters wordt opgevoerd, zoals vorige week vrijdag in Prismare in Enschede. Nee, het was niet uitverkocht, er zaten vooral ouderen, maar het was fantastisch. Hoe maak je van een hoorspel een theatervoorstelling? Ik had er eigenlijk van te voren niet goed een beeld bij. En wie maakt er nog hoorspelen?

Regisseur Peter te Nuyl doet dat. Hij maakte ook de hoorspelen van Het Bureau van Voskuil en Bommel van Maarten Toonder (’s nachts op radio 1). Het tijdstip geeft al aan dat het hoorspel niet meer de rol speelt in de levens van de luisteraars als weleer. Toch komt er een nieuw hoorspel van Te Nuyl, namelijk De Bijbeltapes. In zeven jaar tijd moet de hele Bijbel worden opgenomen, om vervolgens in brokjes van tien minuten uit te zenden. Wie wil weten wat er achter de schermen gebeurt of kan gebeuren bij het opnemen van een hoorspel, nodig ik uit om de voorstelling Paul Vlaanderen en het mysterie van de verzonnen dood te gaan kijken.

Eigenlijk is het raamvertelling een verhaal in een verhaal. Wie de ogen dicht doet, luistert naar een spannend verhaal omtrent de thrillerschrijver Paul Vlaanderen die zelf wordt verdacht van moord, omdat de personages uit zijn boek één voor één om het leven worden gebracht. Paul Vlaanderen is Sander de heer, Hymke de Vries is onder anderen Ina Vlaanderen en Lex Passchier doet andere stemmen en zorgt voor het geluid. Van voetstappen, knisperend papier tot zelfs een storm. Geluiden die nu eens niet uit de computer komen, maar zelf gemaakt worden zoals dat vroeger in de radiostudio ook gebeurd moet zijn.

Ja, ik houd van de radio, vrij naar Stef Bos.