Nummer 2

Met het spoor komt het echt nooit meer goed. En dan heb ik het echt niet over de vertragingen of over het smerige materieel. Dat maakt het alleen maar erger. Bij de NS voeren ze sinds een tiental jaar een beleid waarbij leidinggevenden vooral van buiten het bedrijf moeten komen, een titel is ontzettend belangrijk. Waarin doet er niet toe. En dus lopen er veel psychologen en ingenieurs rond die net zo veel feeling met het spoor hebben als Màxima met Nederland.

In de loop van de jaren is er heel veel frictie ontstaan. Want iedere leidinggevende bij het spoor heeft ongeveer nul verstand van treinen. Het werkvolk nam langzaam maar zeker de macht over. Neem een retourtje naar Den Haag, je hebt mazzel als je één keer gecontroleerd wordt. Vroeger was de conducteur trots op zijn baan, op zijn uniform. Die tijd is geweest. Ze lopen er veelal bij voor de schobbedebonk (zou mijn moeder zeggen). Die ene baas die er nog wat van durft te zeggen, is aan de beurt. Die krijgt op het perron te horen dat hij zijn muil moet houden, anders gaat hij zelf de trein maar rijden. Onder de ogen van welke baas dan ook stapt de kaartenknipper gezellig in bij de machinist om tijdens de rit over de vakantie bij te praten. Een doodzonde bij de NS, maar ze hebben overal schijt aan.

Regelmatig zijn (echt waar) machinisten of conducteurs met name in het onoverzichtelijke Utrecht gewoon pleite tijdens vertragingen. Lekker Hoog-Catharijne in. Of hangen in de personeelsverblijven die inmiddels de status hebben van een veilig motorhonk.

Het is als de ME die rustig afwacht totdat de hooligans zijn uitgevochten en verbaasd is dat er geen respect meer bestaat voor de politie.

De NS heeft tot twee maal toe getracht een afspraak met de vakbonden te sluiten om de vertragingen terug te dringen. Tot twee maal toe zijn de bonden door hun anarchistische achterban in de maling genomen; de laatste keer ging het om één stem. Het punt is dat de conducteurs en machinisten in een bepaalde regio moeten rijden. Uit diverse onderzoeken (en de reële NS-mensen erkennen dat ook) blijkt dat die roosters van conducteurs en machinisten een wezenlijk onderdeel zijn van de vertragingen. Als de conducteur uit Groningen te laat komt, heeft zijn trein naar bij wijze van spreken Den Bosch ook vertraging.

Het wordt niet saai, het is niet gevaarlijk. Maar het gaat om de macht. Het is heel opvallend dat uitgerekend in Oost-Nederland de pleuris uitbreekt. Het zijn de jongens van Zutphen en Hengelo. En de directie komt met hangende pootjes naar de standplaatsen om zich de les te lezen.

Het komt nooit meer goed met het eens zo vertrouwde spoor: de incapabele leiding is bang voor het eigen personeel, dat gelijk dieren de angst van de superieuren ruikt. Maar ja, wie maakt er nog gebruik van het spoor?