Oud-student nieuwe burgemeester van Hengelo

In het kort
Naam: Sander Schelberg
Studie: Heao
Afgestudeerd: 1990
Is nu burgemeester van
Hengelo

De naam Schelberg is geen onbekende voor mensen die al langere tijd in het oosten van het land wonen. Vader Wim Schelberg was lange tijd burgemeester van Weerselo. Zoon Sander was zes jaar burgemeester van Teylingen en daarvoor vier jaar van Schermer. Met 36 jaar was hij toen de jongste burgemeester van Nederland.

Na zijn benoeming zei Schelberg in de regionale krant: “Ik hoef hier niet weg, maar voor Hengelo maak ik een uitzondering.” Dat had hij waarschijnlijk ook tegen pakweg Nijmegen of Groningen gezegd, zo vermoeden wij hardop. “Nee, ik had eerder in de partij laten weten dat Hengelo een stad was waar ik nog wel eens burgemeester zou willen worden.” Bij zijn benoeming in Teylingen zei Schelberg dat hij zeker een termijn zou blijven. Dat lukte op een haar na. “Als Kerkhaert eerder was weggegaan, had ik niet gesolliciteerd, dan was ik hier gebleven. Ik had daar met alle liefde en plezier nog zeker wel twee periodes kunnen zitten.”

Motorzaag

De liefde voor Hengelo moet wellicht worden gezien als liefde voor Twente. Vanaf zijn vierde jaar gewoond in Weerselo, op school in Oldenzaal, eerst de mavo toen de havo aan het Thijcollege. Deels gestudeerd in Enschede. “Mijn keuze voor bestuurskunde was natuurlijk ingegeven doordat mijn vader burgemeester was. Ik heb ook altijd burgemeester willen zijn. Ik ben eerder lui geweest dan dat ik van de gebaande paden afweek.” De jonge Sander was geen recalcitrant type in de plattelandsgemeente Weerselo waar de KVP dertien van de dertien (!) zetels bezette in de raad. “Het democratisch systeem moest er opnieuw worden uitgevonden.” Sander koos voor de VVD. “Ik ben nog steeds een bevlogen katholiek, maak zelfs deel uit van een Pauselijke orde en ga nog regelmatig naar de kerk.” Vrienden van Schelberg haalden hem naar de JOVD, de jongerenclub van de VVD. Daar hoorde hij wat ook zijn eigen overtuiging is: “De JOVD van Twente was in die tijd de grootste van Nederland. Ik raakte politiek geïnteresseerd. Het was niet van dat heel principiële en niet van het zware en het was ook nog eens een keer heel gezellig. Past ook bij mijn basishouding dat ik anderen niet wil beperken in hun levenshouding, dat is de liberaal in mij.” Wat overigens niet betekent dat je Schelberg op zondag met een motorzaag in zijn tuin aan het werk zult zien/horen. “Ik ga graag naar de kerk en ik kijk er niemand op aan die niet gaat.”

Twents volkslied

Het was ongetwijfeld ook deze uitspraak die in Hengelo de deur voor hem opende. De stad was min of meer automatisch aan het CDA gelinkt. In een tijd dat linkse partijen (Partij van de Arbeid, SP, GroenLinks) veel bankjes bezetten, wordt een VVD’er warm onthaald. Een mooie bestuurlijke carrière volgde dankzij (kamerlid) Willibrord van Beek die binnen de VVD het talentenmanagement coördineerde. “Hij zei tegen mij: ‘Je gaat eerst naar een kleine gemeente om het vak te leren’. Bij de VVD hebben ze een visie op talent.” Daardoor kon Schelberg op betrekkelijk jonge leeftijd in een betrekkelijk grote stad worden benoemd. “Ik kom terug in een stad die net als ik is doorgegroeid. Ik kom niet alleen terug uit flauwe melancholie. Ik ga naar een stad die voor mijn ambt, voor mijn vak leuk is. In het westen was ik een Tukker in ballingschap. Ik had daar twee collega’s, Liesbeth Bloemen en Henri Lenferink, die ook uit Twente kwamen. Als het wel eens heel gezellig was tijdens de burgemeesterskring stonden we op en zongen we uit volle borst het Twents volkslied.

Studieschuld afbetaald

In Enschede deed hij de heao. “De Maere heette die vroeger.” Terugkijkend op die tijd: “Ik ben volledig student geweest. Ik heb zeven jaar over de studie gedaan. Ik ging vol voor het Drienerlose studentencorps Cheiron. In de Griekse mythologie heb je de centaur, half paard, half mens. Cheiron was gekozen als symbool, als naamdrager van het corps. Ik heb in die tijd zo veel geleerd. Het groen achter mijn oren kwijtgeraakt. Studenten die dit blad lezen raad ik nadrukkelijk aan niet alleen te studeren, maar ook student te zijn. Want zeker hbo-studenten zijn niet zo snel geneigd lid te worden van bijvoorbeeld corpora of grote stevige studentenverenigingen.” De studiefinanciering is in de afgelopen 25 jaar toch wel veranderd, weerleggen we. “Ik heb mijn tweede studie, in Leiden, helemaal zelf moeten betalen. Dat heb ik ook gedaan. Lachend afbetaald. Nee, niet van de staat, van de Rabobank geleend. Met garantstelling van mijn vader. Dat is een prima investering geweest. Je leert een vak, maar je leert ook het leven. Hoe je het doet doe je het, desnoods werk je twee keer zo hard en ga je wat vroeger je nest uit. Weet ik veel, maar pak die tijd. Ik denk veel terug aan mijn studententijd.” Mijn vader was geen burgemeester… “Ik wil niet zeggen dat je op een sinaasappelkistje moet beginnen, maar het is helemaal niet erg om op een kamer, desnoods met meer, te beginnen. Wij beginnen al heel luxe in het leven. Ik wil dat mijn kinderen, ook als ik het allemaal zou kunnen betalen, zelf een deel van hun studie betalen.”

Zelfstandig denken

“Het voordeel van hbo is dat je echt heel goed leert werken. Het wetenschappelijk analyseren is bij het hbo niet of nauwelijks aanwezig. Ik herinner me mijn eerste ondeling examen bij de universiteit Leiden. Ik had op hbo-wijze het boek van kaft tot kaft geleerd. Maar er werd niet één vraag over het boek gesteld, alleen analytische vragen. Met de hakken over de sloot haalde ik een zesje. En toen ontstond bij mij de gedachte van om meer zelfstandig te denken.” Hij heeft nooit meer contact gehad met Saxion. Wel wordt hij nog jaarlijks uitgenodigd door ‘Leiden’. “Verbaast mij ook ja. Wellicht worden de contacten weer wat aangehaald nu ik in Hengelo aan het werk ga.” Hij vertelt een mooie anekdote over toen hij onlangs in Hengelo bij de vierdaagse op een terras zat en zijn buurman attendeerde op het vergeten van diens jas. ‘Die kon ik wel ’ns meeneme’. Dus niet ‘sorry’ of ‘bedankt’. Ik begrijp dat, ik denk ook in het Twents. Mijn wethouders vinden dat ik te veel relativeer, dat zei ook een journalist tegen me. Ik begreep ze niet. Ik neem alles serieus. Ik had een paar keer gezegd ‘het komt goed’. Als je in het Twentse zegt, ‘ut kump goed’ dan komt het goed, dan sta je er vierkant achter. Dat is geen relativeren, dat is dubbel onderstrepen.”