Nog altijd – als jongen – in ban virtuoos Kees van Kooten

Van Kooten en De Bie zijn voor mij misschien nog wel meer dan Freek of Youp opiniemakers bij uitstek geweest in de decennia voor de eeuwwisseling. Tot op de dag van vandaag mis ik hun Keek op de Week, hun typetjes, hun humor, hun nooit moralistische terechtwijzingen. Beiden hebben ook boeken geschreven. Wim de Bie kon mij als scribent (van boeken over mijnheer Foppe) overigens nooit echt bekoren, terwijl ik de korte verhalen van Kees van Kooten keer op keer hardop lachend blijf lezen. Meer dan tien jaar geleden trad Van Kooten eens op in de Hengelose schouwburg waarbij hij voordroeg uit eigen werk. Na afloop, tijdens het signeren mocht ik hem interviewen en dat werd voor pakweg dertig man in de hal een heel aparte show. Met tranen in de ogen van het lachen, maar ook van teleurstelling dat ik grote delen van het veel te lange interview moest weggooien, heb ik het interview staan monteren. De Bie kwam ik pas nog tegen tijdens een poëziefestival in Den Haag en ik volg hem op twitter (@wimdebie, meer dan 62.000 volgers…), terwijl Van Kooten vooral geniet van zijn ouwe dag (hij is zeventig jaar) en van zijn al even getalenteerde nageslacht Kasper en Kim. Soms treedt hij nog op. Zoals afgelopen week een voordracht in CCK2 te Vriezenveen. Ik dacht dat ik gek werd. Heb per mail direct twee kaarten gereserveerd en reed vrijdagavond door het boertigste stuk van Twente naar het Cultureel Centrum aan de Kerkstraat 2 in Vriezenveen. Niet rechtstreeks, mijn vriendin was met de trein gekomen, we aten daar tegenover in hotel Zandwijk een heerlijke gehaktbal met frietjes. De rest van de bezoekers leek mij zo ongeveer ingetrokken te zijn in het café-restaurant. Eerst dacht ik dat ik het niet goed zag, maar het gros van de mensen zat gewoon te roken… Dat ben ik niet meer gewend, zeker niet in restaurants, ook al waren wij de enigen met een bord voor ons. Nee, ik heb niet gevraagd of ze wilden stoppen, ik had het donkerbruine gevoel dat ik mijn bal gehakt dan gezellig in het kanaal verder had kunnen opeten… In CCK2 knapte ik helemaal op. Ik was er nog nooit geweest. Oubolligheid troef, maar heerlijk… En wat een leuke lieve opa is Kees van Kooten geworden! En wat is’ie nog steeds goed! De zaal zat vol, maar ik was wel ongeveerde jongste… Zijn optreden in dit culturele centrum van Vriezenveen was relaxed en onderhoudend. Af en toe legde hij uit hoe hij met Hans en Gerrit, twee vrijwilligers van CCK2, heeft overlegd over de invulling van zijn avond. Zijn voorstel voor de Hekelpreek werd door hen goedgekeurd. Kees van Kooten kijkt nog steeds met verwondering om zich heen en weet dialogen en observaties scherp en humoristisch neer te zetten. Zo hekelt hij de titel Omroepman van het Jaar die voor de derde keer naar John de Mol ging. Van Kooten vraagt zich af waarom John de Mol zich niet net als Joop van den Ende inzet voor maatschappelijke zaken. De miljoenenbezuinigingen op het Metropole en het Omroeporkest had De Mol makkelijk kunnen voorkomen door de orkesten uit eigen zak te kopen. Maar ach, relativeert Van Kooten, de Omroepman van het Jaar wordt gekozen door Broadcastmagazine, allemaal mensen dus die dolgraag eens een schnabbel voor De Mol zouden willen doen. Hilarisch is Van Kooten als hij het heeft over het toenemende aantal mensen dat op straat zit te staren naar een beeldscherm. Staren is voor tobbers, vindt Van Kooten. Zelf is hij nog altijd heel tevreden over zijn Nokia Vintage, zegt hij, terwijl hij de goudkleurige Nokia 6310i (waarvan ik er zelf ook een stuk of vijf heb gehad) omhoog houdt. “Om niet voor gek te staan doe ik dan wel geregeld dit”, zegt Van Kooten, terwijl hij de bekende swipe-bewegingen maakt die horen bij het gebruik van de smartphone, zoals een iPhone.
Het Keek op de Week-gevoel kwam terug bij een stapel krantenberichten over absurde wetenschappelijke onderzoeken, die Van Kooten met behulp van een ouderwetse projector op een scherm liet zien. Gezond eten is niet gezond, Zwembril is slecht voor de ogen, Stropdas is slecht voor de ogen, Lange autorit riskant. Het commentaar van Van Kooten maakte de toch al belachelijke krantenberichten helemaal lachwekkend. Vertederend was Van Kooten toen hij vertelde over zijn kleinzoon Roman, die hem Epi noemt. Een tekening van Epi door de dan zesjarige Roman wordt door opa zo gewaardeerd dat die mag prijken op het nieuwe boek Hartstochtjes dat volgende week vrijdag uitkomt. (“Het beste boek tot nu toe”). En omdat Epi van Kooten zo trots is, mocht de drukproef van de omslag doorgegeven worden zodat alle bezoekers de tekening door de handen krijgen. Vriezenveen kreeg op die manier al vast een voorschot uit Hartstochtjes (een bijkans betere woordkunstenaar dan Van Kooten ken ik niet) over het huilen van een bedroefde mondhygiëniste uit Iran die haar tranen in de open mond van Van Kooten laat vallen… Als de eerste de beste groupie heb ik gauw een boekje gekocht en laten signeren: “Ik heb u vroeger een paar keer geïnterviewd”, probeerde ik trots. “Ja, dat weet ik nog wel”, zei zijn mond allervriendelijkst, maar in zijn ogen zag ik geen herkenning. Als een kind heb ik zijn voorwoordje in de auto een keer of tien gelezen.