Bert Nijboer pleit voor samenwerking met Cogas

Bert Nijboer, directeur van Reggegiber, pleit voor samenwerking met Cogas waar het gaat om aanleg van glasvezel.

Een miljoen (van de zeven miljoen) huishoudens in dit land heeft inmiddels de beschikking over glasvezel. Nog tien jaar, dan is de rest van het land ook verglaasd. Wordt Reggefiber overal met de vlag binnengehaald? Nee, in het Cogas-gebied willen ze het zelf doen. Glasvezel: het nieuwe goud? Glasvezel is de infrastructuur waarop naar het schijnt onbeperkt en met de snelheid van het licht informatie gestuurd kan worden. Een digibeet van het zuiverste water (Dik Wessels; zijn mail wordt uitgeprint door zijn secretaresse en sms’en doet hij niet) stond in 2006 aan de basis.

De koperleidingen (telefoon) en coax-kabels (televisie en radio) die in Nederland wijd vertakt in de grond liggen, zijn binnen een paar jaar buiten gebruik. KPN heeft nog wel pogingen ondernomen om de eigen koperleidingen op te waarderen, maar kwam er al snel achter dat een boerenknol zelfs met de beste trainer wel sneller wordt, maar nooit een serieuze wedstrijd zal winnen. De coax-netten zijn in de afgelopen decennia bij de liberalisering voor veel geld verkocht en nu (grofweg) in handen van twee partijen: Ziggo (ook in het oosten van het land) en UPC. En links en rechts zijn er nog een paar kleintjes, zoals Cogas. Het is de ambitie van Reggefiber om ieder huishouden in Nederland aan te sluiten op glasvezel. En als Wessels iets in zijn kop heeft, zit het niet in zijn kont… Dus zijn in de afgelopen jaren links en rechts bedrijfjes die met glasvezel bezig waren opgekocht en Reggefiber is gaan spitten om de glasvezel in de grond te leggen. Het balanstotaal van Reggefiber was over 2011 1,3 miljard. “De gemiddelde aansluiting kost ongeveer duizend euro. Dat lag in de beginjaren flink hoger. De terugverdientijd is lang,” vertelt directeur Bert Nijboer. “De komende tien jaar zullen we nog aan het bouwen zijn, dus de investeringen lopen door. Maar naar mate de tijd vordert, zullen we natuurlijk wel steeds meer gaan verdienen dankzij de verhuur aan providers.”

De komende tien jaar zullen we nog aan het bouwen zijn, dus de investeringen lopen door

KPN.

De werkwijze van Reggefiber is vrij simpel. Ze benaderen alle mensen in een stad met de vraag of ze glasvezel willen. Als minstens één op de drie zegt een abonnement op de diensten (vooralsnog radio, televisie en internet) te nemen, wordt het aangelegd. “Onze ambitie is daarna een marktaandeel van zestig procent te realiseren.” Tot nu toe waren alleen de inwoners van Castricum (minder dan 20 %) niet enthousiast. “En daar is het toen ook niet aangelegd.” “Toen wij in 2006 de ambitie meekregen om te gaan verglazen in Nederland, was er nog niemand die diensten op glasvezel aanbood. Dus we hebben in eerste instantie geïnvesteerd om de keten compleet te maken en om ervoor te zorgen dat je niet alleen een glasvezelaansluiting kreeg, maar ook radio, televisie en internet. Daarvoor werden onder andere serviceproviders als Lijbrandt en XMS opgetuigd. Het gouden moment voor Wessels was het moment in 2008 toen KPN definitief besloot over te stappen van koper naar glasvezel en het principe ‘if you can’t beat them, join them’ toe te passen. “Ook Vodafone heeft zich inmiddels gecommitteerd en zegt nu ’we gaan in de toekomst onze strategie wijzigen, we gaan vast en mobiel combineren’; XS4all biedt diensten aan via ons net.” Reggefiber biedt dus zelf geen diensten meer aan en concentreert zich op de infrastructuur. Nijboer: “Iedereen kan bij ons ruimte huren op het net. Ik las dat dit programma (Nijboer was te gast bij het ondernemersprogramma Memphis) vanaf september niet meer door RTV Oost wordt uitgezonden. Ik zou zeggen, richt Medendorp TV op en huur en kom op ons net. Iedereen heeft dat recht. Dat is het grote verschil met de coax-kabel. Hier in Twente heb je voor TV diensten in de gebieden waar ons glasvezelnet nog niet ligt de keuze uit Ziggo en Ziggo of Ziggo.” Kortom, geen keuze. KPN is niet alleen aanbieder van diensten geworden, het is ook deels eigenaar van de infrastructuur door de langzame overname van Reggefiber. Nu is KPN nog voor 41 procent eigenaar (en 59 procent van Reggeborgh, lees Wessels), maar dat zal in de komende jaren per brokje verschuiven tot KPN de meerderheid heeft. Reggeborgh wil 40 procent van de aandelen uiteindelijk overhouden. Die 19 procent is een klein vermogen waard, reden waarom Wessels in de beroemde Quote500 weer flinke stappen zal maken.

Cogas.

In 2012 zal Reggefiber, zo vermoedt Nijboer, zo’n 400.000 huishoudens aansluiten op glasvezel. “En ik schat dat we daarna nog zeker tien jaar nodig hebben de overige vijf . zes miljoen huishoudens aan te sluiten. Reggefiber heeft Twentse roots, Wessels wil graag dat we Twente voorrang geven bij het aanleggen van glasvezel. Dus we zijn nu onder andere bezig in Enschede, Holten, Bathmen, Deventer en Haaksbergen, maar het stokt in het Cogas-gebied. We willen graag verder, maar dat kan overal in Nederland waar ze bij wijze van spreken in rijen van drie staan opgesteld.” De capaciteitsbeperking in de uitrol van het glasvezelnet zit in de bouw. Terwijl het met de bouw niet heel goed gaat. “We halen iedereen met kennis van zaken.” Zoals natuurlijk VolkerWessels, een andere grote deelneming van Reggeborgh. “VolkerWessels bouwt vanzelfsprekend een deel van het netwerk, maar we werken ook samen met zeven, acht andere aannemers, dus we gebruiken echt alle capaciteit.” De aanleg van glasvezel is een dure grap, vandaar dat iedereen met verbazing naar Cogas kijkt dat zijn 88.000 abonnees ook ineens glasvezel wil aanbieden. Cogas zal natuurlijk marktaandeel verliezen als een andere partij op ‘zijn’ markt komt met glasvezel en met verschillende serviceproviders. Cogas heeft op de komst van Reggefiber gereageerd met een dure paginagrote advertentiecampagne om de politiek en de 88.000 klanten van Cogas wegwijs te maken. De aanleg van infrastructuur is natuurlijk geen kernactiviteit van Cogas dat nota bene in handen is van een aantal gemeenten. Een semioverheidsbedrijf dat de markt opgaat en voor vele miljoen gaat investeren… De grootste verbazing en ergste woede bij Nijboer zijn alweer gezakt: “Het is logisch dat Cogas zijn positie probeert te verdedigen, er hangt ook een dividendstroom aan voor de gemeentes die aandeelhouder zijn van Cogas. Wij willen graag samenwerken, de krachten bundelen, dat voorkomt ruis en borgt de beoogde uitrolsnelheid.”

Buitengebied.

In het extreme geval kan het betekenen dat er straks in sommige gebieden twee glasvezelkabels komen te liggen. Want een gemeente heeft mee te werken aan de wens van een bedrijf om een kabel in de grond te stoppen. Een gemeente heeft wel zogenaamd co.rdinatierecht, dus heet recht om toestemming te geven de straat op te breken als bijvoorbeeld ook aan de riolering gewerkt moet worden. Maar ze kunnen niet zeggen ‘jij wel en jij niet’. “Laat ik heel duidelijk zijn, als Cogas echt op korte termijn zelf gaat aanleggen, leggen wij niet aan. Ik zie niet gebeuren dat er twee infrastructuren worden aangelegd. Bovendien, als we gaan aanleggen, willen we juist binding met de gemeenschap, met de wethouder, en geen ruzie. Dan maar niet.” Maar de kans is ook groot dat als Cogas en Reggefiber niet tot overeenstemming komen en Reggefiber besluit elders door te gaan, dat de 88.000 Cogas-klanten wellicht helemaal de boot missen. “Dat is een stuk van mijn boodschap: we willen graag in Overijssel, maar we hoeven niet in Overijssel. Het heeft geen zin de consument verder te verwarren. Die vindt het überhaupt al lastig om een keuze te maken van koper naar glas. Wat betekent dat, wat kost het? Als er iets gewijzigd wordt in een nutsvoorziening is iedereen daar een beetje angstig voor. Deze markt is volkomen nieuw, we zijn nu van de opstartfase in de volgende, volwassen fase gekomen, we hebben nu de grote merken aan boord, je ziet nu dat de omgeving daarop reageert en dat met name lagere overheden het gevoel hebben dat ze nog heel veel dingen kunnen en willen regelen. Dat staat haaks op het uitgangspunt, dat we alles in Nederland privatiseren.” Nu nog ligt het accent op de aanleg van glasvezel natuurlijk in de steden en de dorpen, maar er wonen – zeker in Overijssel – vele duizenden mensen in het buitengebied. En goede wethouders attenderen Reggefiber voor de aanleg niet alleen op de bewoners van wegen en lanen, maar ook op erven… Nijboer: “Ja, dat moet opgelost worden. Een deel van de oplossing kan zijn dat mensen in het buitengebied bereid moeten zijn een stukje mee te investeren door bijvoorbeeld maandelijks vastrecht te betalen. De koperdraad en de schotel kunnen dan als compensatie de deur uit…”

Laat ik heel duidelijk zijn, als Cogas echt op korte termijn zelf gaat aanleggen, leggen wij niet aan

Mobiel.

Vrijwel overal in Nederland is het netwerk 3G verkrijgbaar. Kan dat niet sterk opgewaardeerd worden? Nijboer: “Nee, de ultieme vorm blijft toch het vaste net. Iedereen belt heel veel mobiel. Ook de zendmasten die dat mogelijk maken worden verglaasd, dat wel. Hoe vaak worden gesprekken niet verstoord omdat het mobiele netwerk overvol is. Ik denk dat in en om huis alles mobiel wordt; dit maakt een glasvezel breedbandaansluiting thuis noodzakelijk. Optimaal draadloos werken vereist deze ondersteuning.” Wat misschien toch wel tegenvalt is dat naast radio, televisie en het gewone internetgebruik nog onvoldoende nieuwe diensten zijn ontwikkeld speciaal voor glasvezel. “We hebben nu een miljoen aansluitingen, dat is veel, maar voor dit soort nieuwe diensten wellicht toch nog te weinig voor bedrijven om daar echt op te investeren en met nieuwe dingen te komen. Ik had persoonlijk wel verwacht dat we bijvoorbeeld in de zorg al veel meer initiatieven zouden hebben, met bijvoorbeeld ‘beeld-consults’. Ik heb daar wel eens over met mensen van Google gesproken en die zeggen ‘dergelijke innovaties komen vanzelf’. KPN biedt nu de mogelijkheid om met je iPad veel meer dingen te doen, maar wat mij betreft zitten de vernieuwingen nog te veel in de telecomhoek. Glasvezel maakt ook veel meer maatschappelijk relevante diensten mogelijk. In de Amsterdamse wijk IJburg gaan kinderen in het voortgezet onderwijs naar school zonder boeken, daar wordt
helemaal digitaal gewerkt; dat vind ik wel een mooi voorbeeld.”