Nijhof-Wassink doet goede zaken in het nieuwe Europa

‘Hogere marges, meer ondernemersrisico’

Freddy Nijhof voor één van zijn Poolse vestigingen.
“ We hebben in Polen ongeveer 45 miljoen euro geïnvesteerd in vijf vestigingen.”
Alle werknemers van hoog tot laag geven elkaar ’s ochtends bij binnenkomst en na gedane arbeid een hand. En als ze echt blij zijn je te zien, is het gebruikelijk op beide wangen te zoenen. Freddy Nijhof, directeur/eigenaar van transportbedrijf Nijhof- Wassink heeft daaraan moeten wennen toen hij in Polen serieus zaken ging doen. “We hebben in onze vijf Poolse vestigingen in de afgelopen dertien jaar zeker voor 45 miljoen euro geïnvesteerd.” Dat is niet ten koste gegaan van het Nederlandse bedrijf. “Via de bedrijven in Polen, Duitsland en Hongarije komen we weer nieuwe klanten tegen.” Nijhof overweegt binnenkort ook in Tsjechië een bedrijf op te zetten

Maar die grens is nog steeds een drama. De grens tussen Duitsland en Polen een beproeving. Vooral voor vrachtwagens. Aan beide zijden staan structureel tientallen kilometers vrachtwagens. Duizenden afvalbakken hebben niet kunnen voorkomen dat de berm veranderd is in een lange sliert van troep die voor je gevoel ook nooit meer verdwijnt. Bij de grensovergang krijg je zelfs nog een stempel in het paspoort van een ouderwets nors kijkende douanier. Die tegenwoordig overigens wel zij aan zij zit met zijn Duitse collega. “Ik hoop echt dat deze bureaucratie verandert als Polen vanaf 1 mei bij de EU hoort,” verzucht Nijhof. “Er worden wel nieuwe snelwegen aangelegd. Maar dat gaat zo langzaam.” Het wegennet in Polen bestaat vooral uit slechte, brede provinciale wegen waar ongeveer drie auto’s naast elkaar kunnen rijden. En dat is vaste prik: wie durft het langste in het midden van de weg te rijden? Inhalen gebeurt met ware doodsverachting. Verder valt op dat bij elke afslag een bordeel, een met veel neonlicht opgesierde nachtclub is gevestigd. Maar spreek er (als Nederlander) de Polen niet op aan, want volgens hen is Amsterdam één grote nachtclub.

Volvo

“ Wij reden al vanaf 1970 voor klanten in de omgeving van Kutno in het oosten van Polen. Na de omwenteling hebben we overwogen om te stoppen of om een Pools bedrijf op te richten.” De Poolse levenstandaard is vele malen lager dan in Nederland, dus op prijs kon Nijhof-Wassink de concurrentie nooit aan. “Wij zijn begonnen in een oud pand. Snel daarna hebben we zelf een soort loods neergezet.” In 1993 besloot het Rijssense transportbedrijf echt door te pakken en nieuwbouw te realiseren. “Dat had nog aardig wat voeten in de aarde, want een goed stuk land was nauwelijks te vinden.” Nijhof-Wassink is het enige logistiek bedrijf dat over silo’s beschikt in Polen. “Daarin kan poeder of producten in korrelvorm opgeslagen worden. Wij rijden veel voor de chemische en petrochemische industrie.” In 1991 werd Nijhof al benaderd door Volvo om ook truckdealer in Polen (in Nederland heeft Nijhof al zes Volvo-vestigen vooral in het oosten) te worden. “Wij zijn de enige echt zelfstandige Volvo-dealer in het Oostblok, we bedienen zo’n beetje het midden van het land via vier vestigingen.” Het dealerschap is interessant voor Nijhof, want in Nederland moet Volvo opboksen tegen grootmachten als Mercedes, Scania, DAF en MAN. In Polen had Volvo ooit een marktaandeel van 50%, dat is gedaald tot 30%. “Dat is een gevolg van de toegenomen concurrentie. Alle merken proberen op de Poolse markt een plek te veroveren. We hebben in de afgelopen dertien jaar circa 3000 nieuwe vrachtwagens verkocht. Dus geen ouwe zooi? “Heel af en toe brengen we een tweedehands vrachtwagen uit Nederland, maar we proberen de klanten net als in Nederland uit te leggen dat nieuw rijden uiteindelijk goedkoper is.”

Hogere marges

” De marges in Polen zijn hoger, maar het ondernemersrisico is ook groter,” vindt Nijhof die hoofdschuddend alle gelukzoekers uit Nederland in de jaren na de ‘wende’ voorbij heeft zien komen. “Die hebben ook een hoop kapot gemaakt, de Polen zijn van huis uit heel erg gastvrij.” Er zijn ondernemers letterlijk uit Polen gevlucht zoals Jan Boomkamp die een stuk land van 250 hectaren kocht, maar die in een paar maanden tijd een aantal Mercedessen kwijtraakte. Boomkamp heeft het land nu verpacht, laat hij weten. “Het is hier niet crimineler dan in andere Europese landen. Ook in Polen rijden inmiddels alle bekende westerse auto’s rond. Maar er is wel een soort Oostblokmaffia die in dure westerse auto’s handelt.” Nijhof zal er zelf niet zo heel veel last van hebben, want hij heeft in de afgelopen jaren niet alleen geld in Polen verdiend, hij doet er ook veel voor de gemeenschap waardoor hij op handen wordt gedragen. En het is zijn christelijke levensovertuiging. Nijhof schonk het plaatselijke ziekenhuis tijdens het tienjarig jubileum in Polen een laboratorium, een van de plaatselijke kerken liet hij op zijn kosten renoveren en de dominee staat op zijn loonlijst. En tot slot bood Nijhof de verkeerspolitie onderdak aan op het terrein van Nijhof-Wassink. “Er moest toch een gebouwtje komen voor onze eigen portier, het maakt niet zoveel uit als dat pand dan een slag groter wordt.” Nee, gestolen is er nog niets op die hoofdvestiging.

‘We nemen jonge mensen aan, die hebben minder last van het communistische juk dan de ouderen’

Werkloosheid

Polen is ongeveer 7,5 keer zo groot als Nederland en verreweg het grootste nieuwe EU-lidstaat. Er wonen bijna 40 miljoen mensen. In Kutno waar Nijhof-Wassink zijn hoofdvestiging heeft, waren tijdens het communistische bewind twee grote werkgevers, een technisch bedrijf en een bedrijf dat medicijnen produceerde. In totaal werkten daar bijna tienduizend mensen. Nu is dat nog maximaal 10% van dat aantal. Dat betekent dat de werkloosheid schrijnend hoog is. Het officiële cijfer is 18%, maar volgens de Polen zelf zit één op de drie mensen in Kutno zonder werk. En ook daarom worden mensen die willen investeren zoals Nijhof geknuffeld en bewonderd. Niet alleen door zijn eigen mensen, ook door de burgemeester. Nijhof betaalt zijn mensen behoorlijk meer dan de Poolse Jan Modaal. En daarom is het verloop ook niet hoog. “Nieuwe mensen zijn binnen een halfjaar weer weg of werken hier hun hele leven, dat motto hanteer ik ook in Nederland.” Om die familiare sfeer te houden, heeft hij voor een jubileum alle Nederlandse werknemers in Polen uitgenodigd om hun daar te laten zien waar ze mee bezig zijn. Omgekeerd hebben ook alle Poolse collega’s een keer een bezoek gebracht (al was het maar voor interne scholing en opleiding) aan Nederland.

Freddy

Polen is in de beleving van veel Nederlanders groot en grijs. Het zit (zat) in de verdrukking tussen Rusland en Duitsland die er ‘lebensraum’ zagen. Het land is getekend door de oorlog. De Polen doen er alles aan fleur in de stad aan te brengen. Sommige flats zijn zo fel beschilderd dat je bij wijze van spreken een zonnebril nodig hebt. Het is enthousiasme, de vrijheid, een welstandscommissie heeft daar geen prioriteit. Het gemeentehuis werd vrolijk eigeel geverfd. Tot de pot leeg was, toen zijn ze verder gegaan met lentegroen. Helemaal los van het communisme zijn ze toch niet. Veel Polen zijn onderdanig. “Ze hadden ook veel moeite om Freddy tegen me te zeggen. We nemen vooral veel jonge mensen aan, die hebben minder last van het communistische juk dan de ouderen”. Nijhof-Wassink biedt werk aan in totaal 550 mensen van wie 200 in Polen. En eten en drinken kost in de ogen van de Nederlander bijna niets. “Alleen producten als CocaCola zijn hier in de supermarkt net zo duur als in Nederland.”