Arbeidsmoraal hoger, arbeidsproductiviteit lager in Twente

Handvatten voor MKB

Otto Zuidema ‘haalde’ het congres naar Twente om: “ondernemers helpen te handelen in een teruglopende markt.”

Het Regionaal Ondernemers Congres wordt op 19 februari 2003 in het Van der Valk Hotel in Hengelo georganiseerd in samenwerking met Twentevisie (www.focusopondernemen.nl). Zes ondernemers uit de regio (Loek de Vries van Koninklijke Ten Cate, Geert Jan van Ark van Bolletje, Wim Samsen van Eastborn Slaapsystemen, Freddy Nijhof van Nijhof Wassink, Frans Haafkens van Hartman Beheer en Harald Droste van het gelijknamige hotel/restaurant) geven hun visie op marketing, innovatie, automatisering, financiën en personeel. Op de volgende pagina’s hebben zij hun betoog samengebald in een kolom. Verder zal Geert Jansen, commissaris van de koningin meedoen aan de forumdiscussie.

Het jaarlijkse (weliswaar goed bezochte) congres van MKB-Nederland verwaterde tot een soort randstedelijk onderonsje. Het toverwoord was ook in dit geval regionaliseren. Districtsdirecteur Otto Zuidema van de ING-bank in Enschede ‘haalde’ het congres voor het tweede achtereenvolgende jaar naar Twente. Hij sponsort het evenement voor 10.000 euro. Een luttel bedrag als je daarvoor je eigen klanten en een flink aantal potentiële klanten ontmoet. “Als dat de belangrijkste doelstelling zou zijn, kunnen voor dat geld beter wat anders doen. Ik hoop in de allereerste plaats dat de ondernemers wat opsteken met praktische informatie en ondernemersadviezen. Niet iedere MKB-ondernemer komt op alle symposia in de regio en alle IKTbijeenkomsten. Op dit congres komt een andere doelgroep. En voor hen hebben we zes inspirerende ondernemers gevraagd hun visie te geven.”

Besteed ik mijn tijd aan de goeie klanten?

Arbeidsproductiviteit

“De economie loopt terug, veel ondernemers zijn zich aan het bezinnen. Het gaat vaak niet eens om meer winst te halen, maar om de continuïteit van het bedrijf. Het Economisch Bureau ING heeft een groot onderzoek uitgevoerd in Nederland, Vlaanderen en Noordrijn- Westfalen naar de arbeidsproductiviteit. In aanvulling hierop is speciaal voor de regio Twente een deelonderzoek gedaan. Ondernemers hebben het niet meer zo gemakkelijk als een paar jaar geleden. Als je niet meer automatisch nieuwe klanten krijgt, moet je over je eigen organisatie nadenken, over arbeidsproductiviteit: besteed ik mijn tijd aan de goeie klanten? Zijn mijn kosten terug te brengen? De arbeidsmoraal is in Twente hoger dan in andere delen van het land, maar dat betekent niet automatisch dat de arbeidsproductiviteit ook hoger ligt. De hoogte van de arbeidsproductiviteit is ook afhankelijk van de economische structuur van een regio. Niet alleen van de inzet van de mensen. Voor het MKB is de factor arbeidsproductiviteit nu juist belangrijk, die mensen werken vaak van vroeg tot laat mee in het bedrijf. En zij willen graag handvatten hoe zij hun bedrijf zodanig kunnen herstructureren dat ze met dezelfde mensen meer geld verdienen. Ze kunnen moeilijk met een concurrent gaan praten. Dit congres kan ondernemers helpen te handelen in een teruglopende markt,” aldus Zuidema.

Innoveer!

Het rapportcijfer dat elke onderneming aan het einde van het jaar krijgt is het rendementpercentage. Vanaf 1986 (toen ik het anonieme Eastborn overnam, dat vooral voor privat labels produceerde) hanteer ik drie gouden regels. Ten eerste: innovatie, betere producten houden je bedrijf buiten de concurrentiestrijd. Ten tweede: reclame, bij de juiste doelgroep. Het maakt van een goed product een A-merk waardoor de detaillist niet om je heen kan. Ten derde: innovatie in mensen. Investeer in de ontwikkeling van je medewerkers. Met die uitgangspunten ben ik (bijna) elk jaar geslaagd met goede cijfers. Ik doe aan sportsponsoring via de dames volleybalclub Eastborn Ommen en jaarlijks sponsor ik het evenement ‘de sterkste man van Nederland’. Dat levert veel televisieminuten op. Maar deze investeringen zijn zinloos zonder goed product. Als een consument vijf winkels bezoekt, krijgt hij vijf keer verschillende informatie (niet zelden tegengesteld). Daarom heeft Eastborn de PSA (Personel Sleep Adviser) ontwikkeld. De PSA is een meetmat met 600 sensoren die druk meten en via de computer worden de fysische eigenschappen van mens en matras gematched: investering 250.000 euro. Maar het resultaat is wel dat 96% van de mensen die zich laten meten daadwerkelijk de matras bij die dealer (met een PSA) kopen en 98% is tevreden. En dan maakt het voor die consumenten niet zo veel uit dat de Eastbornmatras iets duurder is. We blijven innoveren, we hebben nu de Revolution ontwikkeld, een combinatie tussen boxspring en lattenbodem met een maximale hoogte van 9 centimeter. Innoveer om te slagen.

Wim Samsen Eastborn Vroomshoop

Strategie

Ondernemers zien bij uitstek mogelijkheden om winst te behalen uit een veranderende omgeving. Toch wordt – zeker in deze onzekere tijd – het strategisch plannen als moeilijk ervaren. Vaak vraag ik mij af: wordt het strategische beleid ook in alle bedrijfsfuncties integraal doorgevoerd? Soms zie ik dat het resultaat van (strategische) analyses onvoldoende wordt omgezet in echt ondernemingsbeleid: wat gaan we nu werkelijk met elkaar doen? Hoe meten we dit, hoe sturen we afwijkingen bij en wat is het financiële effect? Een strategie zonder consistentie tussen denken en handelen, die niet is gebaseerd op de eigenschappen en vaardigheden van de onderneming en geen rekening houdt met de mogelijkheden deze te veranderen, verwordt al snel tot een ‘middle of the road’-verhaal voor bij (in) de open haard. Een strategie gaat alleen over hoe en op welke wijze de onderneming haar markten en/of omgeving benadert en zich daarmee een verdedigbare positie verwerft. Er moet samenhang zijn tussen een vijftal essentiële vragen: 1. Waar zijn/worden wij actief? 2. Hoe komen wij daar? 3. Wat maakt ons tot winnaar? 4. Wat is de volgorde en de snelheid van handelen? 5. Wat zijn de ‘bottom line’-effecten? Het denkproces start bij de ondernemer, maar hij mag niet een eenling in het proces zijn. Mobiliseer kennis en vaardigheden en vergeet daarbij ook de interne en externe communicatie niet.

Loek de Vries bestuursvoorzitter Ten Cate

Aandacht

Het leasecontract van mijn auto liep enige tijd geleden af. Voor mij breekt dan een leuke tijd aan, want ik moet (mag) een nieuw blikken hebbeding uitzoeken. En ik heb geluk, want als eigenaar van een eigen bedrijf word ik niet beperkt ten aanzien van model, merk of zelfs prijsklasse. Ik oriënteer me uitvoerig: wie rijdt waarin, wat past bij mij, moet ik wellicht een ander merk nemen? Gretig lees ik alle autobladen op zoek naar de laatste technische hoogstandjes. Ik viel toen voor een model van een merk waarmee ik eigenlijk geen ervaring had. Ondanks mijn twijfels over het voor mij nieuwe merk en het wat slome imago, stapte ik op een ochtend de vreemde showroom binnen. Al direct bij binnenkomst stuitte ik op ‘mijn’ auto, precies in de uitvoering en de kleur die ik wilde. Toen wist ik het zeker, die wagen wilde ik hebben. Ik was helemaal verkocht. Natuurlijk wilde ik alle details weten en een proefrit maken, maar … er was geen verkoper te bekennen. Zoekend liep ik de werkplaats binnen. “Ik wet nich woar e is, mar hij zal zo wa kom’n,” sprak de monteur rustig doorsleutelend zonder op te kijken. Ik wachtte nog even en liep toen terug naar mijn eigen auto voor de deur. Mijn twijfel was weg, ik reed linea recta naar mijn eigen vertrouwde dealer. Het geven van aandacht door uzelf en uw medewerkers is een kleine moeite. Het is van cruciaal belang om dit op het juiste moment en met de juiste dosering te doen. Tijdens het congres zal ik deze en andere voorbeelden uit de hotellerie behandelen die eigenlijk voor elk bedrijf gelden.

Harald Droste Droste’s Hotel & Restaurant Tubbergen

Automatisering

Automatisering zou tot resultaat moeten hebben dat het de wereld om ons heen rustiger, minder gestresst maakt; het tegendeel is echter waar. De veelheid aan informatie die over ons heen komt, roept even zovele nieuwe vragen op. De tijd van de achterkant van de sigarendoos is voorbij. De tijd van goed hoofdrekenen dientengevolge ook. Tegenwoordig heeft men uitgebreide computercalculaties die onwaarschijnlijk veel meer vragen oproepen. Een bekend citaat is ‘uw grote wijsheid brengt u tot razernij’, ik citeer liever mijn moeder: ‘alles weten maakt niet gelukkig’. In het precomputertijdperk was je wel verplicht elkaar te ontmoeten. Tegenwoordig zit iedereen achter een scherm te typen, te rekenen en mijns inziens ook heel veel onzin te mailen. Het mag van mij, maar de wereld is onpersoonlijker geworden en emotie is uitgebannen. Het resultaat is meer misverstanden, fouten en dus onnodige kosten, omdat je in een tekstbericht nooit het gevoel kunt leggen wat in een persoonlijk gesprek wel kunt. De kern van mijn betoog is dat automatisering goed is, we moeten niet terug willen, maar verwacht niet alle heil van de PC en het internet. Te veel doorslaan in ICT kost meer dan de technologie zelf. Bij Nijhof-Wassink zeggen we: ‘laat onze concurrent maar internetten, wij drinken ondertussen wel een borrel met de klant’.

Freddy Nijhof, Nijhof Wassink, Rijssen

Structuur

Hartman heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een pan-Europese aanbieder van tuinmeubilair met een brede product-portfolio. Meer dan 70% van de 90 miljoen euro omzet wordt nu gerealiseerd in het buitenland. Hartman verwierf via acquisities en autonome groei een belangrijk marktaandeel in Duitsland, Engeland, Scandinavië, België en andere Europese landen. Naast kunststof maken andere materialen als teak, aluminium en staal tegenwoordig meer dan 50% uit van Hartmans omzet. Door het groeiende belang van haar activiteiten in meer Europese landen ontstond de noodzaak om een deel van de verantwoordelijkheid te verleggen naar regionale verkoop/marketing-organisaties die beter en sneller op specifieke locale behoeftes in kunnen spelen. Over de afgelopen twee jaar heeft Hartman een business-unitstructuur geïmplementeerd waarbinnen dit is vorm gegeven. Binnen de business-unitstructuur zijn een transparante financiële rapportage en een centraal gecoördineerde productie/ sourcing-planning van groot belang om over het seizoen de resultaten te kunnen optimaliseren en eindvoorraden te minimaliseren. Daarbij is het van belang om een goede balans te vinden in het decentraal-centraal aansturen van een onderneming.

Frans Haafkens, Hartman

Geen gebloas

Hoe bouw je een merk? Hoe onderhoud je een merk? Hoe verbreed je een merk? Hoe verdiep je een merk? ‘Het beheren en uitbreiden van het erfgoed’. Die missie heb ik als manager bij Bolletje. En dat erfgoed is niet alleen het erfgoed van de familie Ter Beek. Het is Bolletje in zijn totaliteit dat door voorgangers is neergezet. Deze missie is synoniem voor zelfstandigheid en groei. Het gaat bij Bolletje om de 2 M’s. De M van Mens en de M van Merk. Op basis van die 2 M’s hebben wij 4 concrete doelstellingen gekaderd door de 5 Bolletje-waarden. Daarover meer tijdens het congres op 19 februari. Wel als merk, maar als bedrijf treedt Bolletje bij voorkeur niet op de voorgrond. Low profile of liever op zijn Twents gezegd ‘geen gebloas’. Wij willen beoordeeld worden op de kwaliteit van onze producten, de posities in de supermarkten, de belevenis die consumenten en afnemers bij producten van bolletje hebben. Beoordeel ons op onze reclame, op onze nieuwe producten, op ons beleid. Voor het congres maken we dus één keer een uitzondering: om in ons eigen Twente een keer te vertellen hoe we als Bolletje ‘marketingwise’ denken en werken. Misschien leert u iets van ons. Wij weten zeker dat wij leren van die andere Twentse ondernemers.

Geert Jan van Ark, Bolletje