Joop Munsterman is met 300 titels echte krantenmagnaat

‘Ik wil een tabloid als Bild voor Twente maken’

Joop Munsterman is met 300 titels echte krantenmagnaat

Joop Munsterman heeft in de afgelopen jaren veel geld verdiend voor zijn bazen. Hij begon ooit als schoonmaker bij Tubantia dat uiteindelijk (zoals alle huis- aan huisbladen en dagbladen in het oosten van het land) in handen kwam van Wegener. Hij was later nog twee jaar directeur van Tubantia, waar hij van de avond- een ochtendkrant maakte en tussen neus en lippen door het dagbladbedrijf tot een plattere organisatie herstructureerde. Zijn hart ligt bij de weekbladen, het kwam niet slecht uit dat Wegener zijn hulp inriep om de huis- aan huisbladen in het westen en zuiden uit de rode cijfers te halen. Een kunstje dat hij eerder al in Oost-Nederland had uitgevoerd. Een gladde jongen, maar wel een die dingen voor elkaar krijgt, zoals bij zijn Hengelose voetbalclubje ATC’65 dat hij uit de goot haalde.

Bij Tubantia keken veel gerespecteerde journalisten toch een beetje op hem neer. Moesten zij naar hem (‘Monsterman’), de ex-schoonmaker, de man van de commerciële weekbladen (hij was in die tijd ook nog directeur van de Oostelijke Weekbladpers) luisteren? De puzzel viel daarna op zijn plaats. Munsterman wilde wel weg, want zijn baantje bij Tubantia was na verloop van tijd inhoudelijk wel erg mager geworden. Wegener had hem eerder al de slechtlopende weekbladen van de andere werkmaatschappij Wugo (in Gelderland en West-Overijssel) in de maag gesplitst en wilde hem daarvoor liefst helemaal inzetten na de aankoop van de VNU-bladen. Bovendien had Wegener een erebaantje nodig voor de oud-hoofdredacteur Gerard Driehuis (eerder met veel bombarie van HP/De tijd binnengehaald). Ook die lag niet goed bij de Tubantia-journalisten (deze keer om inhoudelijke redenen). Saillant detail is dat Munsterman in de afgelopen tijd nog wel eens bemiddeld heeft bij Tubantia tussen beide kampen, het kan verkeren.

Dédain

Met dédain kan hij wel omgaan, hij weet niet beter, maar hij wordt kwaad als je hem een keiharde saneerder noemt. “We investeren juist in goede journalisten voor de huis- aan huisbladen. Vroeger gaf de Twentsche Courant voor heel Twente van Rijssen tot Glanerbrug één huis-aan huiskrant uit (Twente Centraal). Dat is niet goed. In alle steden zit een journalist die de krant met lokaal nieuws vult. Ja, die kosten wegen zeker op tegen de opbrengsten. We hoeven er ook niet omheen te draaien, huis- aan huiskranten zijn bedoeld als reclamefuiken, maar dat proberen we wel zo goed mogelijk te doen. Als je de kranten goed hebt bekeken, dan zal jou opgevallen zijn dat de hoeveelheid redactionele tekst juist is vergroot; we willen dat langzaam uitbouwen van 25% nu naar een derde. We zoeken de kostenbesparingen juist niet in de redactie, maar in de zogeheten ‘backoffice’. Door clustering van kranten kan je efficiënter werken in de administratie, personeelszaken, automatisering, en vooral in het zetwerk. Dat gebeurt nu nog op veel kleine kantoortjes overal in het land. En we laten de kranten dicht bij het verspreidingsgebied drukken. Met die veranderingen zijn nog enorme sommen te verdienen. Binnen twee jaar heb ik alle huis- aan huisbladen van Wegener gezond.” Ze kijken met dédain naar hem, maar hij verdient geld. En daarom luistert de Raad van Bestuur (met name Jan Houwert) goed en graag naar hem. Tubantia zit (nog) niet in de rode cijfers, maar de rendementen zijn dramatisch. Nog een saillant detail: tijdens het regime van Munsterman werd nog twee maal zoveel geld verdiend als nu. En dat heeft niet alleen met de teruglopende economie te maken.

Weekendkrant

Elke stad zijn eigen huis- aan huiskrant, een regionaal dagblad, een radio- en televisiestation en dan heb je het wel zo’n beetje gehad in de visie van Munsterman. “Twentevisie en De Roskam zijn uitstekende uitgaven vind ik, maar wel voor nichemarkten en die bijten ons niet.” Dat doet de nieuwe huis- aan huiskrant HABO (zonder redactie, uitsluitend advertenties) wel, nog voor de verschijning daarvan reageerde Munsterman door de Weekendkrant in de markt te zetten. Volgens Munsterman draait hij met zijn Weekendkrant ‘break-even’: “Nee, er hoeft geen geld bij.” Op de vraag of de adverteerder dankzij de krantenoorlog voor een dubbeltje op de eerste rang zit, reageert hij niet. “Wij hebben onze tarieven en HABO zal zijn eigen prijsafspraken maken.” De Weekendkrant is met veel haast bedacht en in de markt gezet. En dat zie je. Er zijn geluiden dat de Weekendkrant binnen afzienbare tijd weer verdwijnt. Net als in Zwolle (waar de plaatselijke huis- aan huiskrantredactie geacht werd de Weekendkrant te vullen). “De Weekendkrant verdwijnt niet, zelfs niet als de HABO-krant ten onder gaat.”

Het bereik van onze huis- aan huiskrant is 90%, een regionaal dagblad zit tussen de 55 en de 65%

Bild

De macht van Wegener (lees Munsterman) roept natuurlijk weerstand op. Negen lokale uitgevers van huis- aan huiskranten (in de regio Arnhem-Deventer- Zwolle-Winterswijk: 450.000 kranten) bundelen de commerciële krachten. Weliswaar is de Weekendkrant (ook met woontrends uit Twente) daar alweer verdwenen, maar als het aan Munsterman ligt, komt hij ook daar weer terug. Van vechtinstrument tot ‘love-baby’; Munsterman wil de Weekendkrant uitbouwen tot een echte tabloid. Eerst alleen voor Twente, later voor heel Nederland, met uitgaanstips, sport (en dan vooral de lagere elftallen), restaurantjes en dergelijke. “Een krant met veel leesmomenten,” noemt hij het. “Ik vind het spannend om voor Twente een nieuw type krant te maken, een krant die in Nederland nog niet bestaat. We gaan de Weekendkrant binnenkort uitbreiden tot 24 pagina’s. Met meer redactie. Nee, niet alleen met het doorzetten van advertenties. Ik moet geld verdienen. En in de derde fase bekijken we of we een krant als een Engelse tabloid kunnen maken, met 32 tot 44 pagina’s, zoiets als Bild. Het is niet helemaal nieuw, Metro en Spits zijn ook die markt aan het verkennen.” Munsterman krijgt de ruimte als hij intern de boel op orde heeft. Joop Munsterman is als directeur van 300 titels en circa 1600 werknemers eigenlijk de enige echte krantenmagnaat van Nederland. En hij wordt nog veel machtiger. Onderzoeken wijzen uit dat het bereik van veel huis- aan huiskranten bijna 90% is. “Een gemiddeld dagblad in Nederland, een regionaal dagblad, dat zit tussen de 55 en de 65%.”

Chanteren

Munsterman is een man die weet dat je met stroop meer bereikt dan met azijn. Hij heeft Han Pape van de Roskam al een paar keer aangeboden zijn krant bij hem te drukken. “Ik doe het in elk geval goedkoper dan de uitgeverij waar hij nu zit.” Maar Pape wil helemaal niets meer met zijn vroegere werkgever te maken hebben. Ook heeft hij met de uitgever van de HABO-krant geprobeerd vriendjes te worden. Dat spreekt hij tegen. “De uitgever van de HABO-krant heeft met mij een paar keer contact gezocht. Ik heb de indruk dat hij uitsluitend de krant is begonnen om ons te pesten in de hoop dat wij de krant overnemen. Ik laat me niet chanteren, dus dat gebeurt niet.” Wel zegt hij samenwerking met RTV Oost te willen. “Radio en TV Oost is in heel Overijssel te ontvangen en dat is ook ons verspreidingsgebied. De HABO-krant (waarmee RTV Oost nu samenwerkt, JM) komt alleen in Twente.”

FC Twente

De Hengelose voetbalclub ATC’65 was zonder Joop Munsterman allang ten gronde gegaan. Die mening wordt alom gedeeld door de leden van de club aan de Torenlaan waar het nieuwe complex van ATC’65 is verrezen. Er zijn nieuwe sponsors bij gekomen, het aantal (jeugd)leden groeide met een paar honderd en het eerste elftal promoveerde van de zesde naar de tweede klasse. “Ach, we deden het met meer mensen. Maar ik vind het geweldig om met jeugdspelers te werken.” Bij FC Twente is hij inmiddels doorgedrongen tot de Raad van Commissarissen. Er doen verhalen de ronde dat hij in is om Herman Wessels als voorzitter op te volgen. “Dat is niet aan de orde.”