Cees Witvliet bouwde met Essent ’s lands grootste energiebedrijf

‘Eerste viool spelen ligt mij goed’

Cees Witvliet, de man die niet kan omgaan met nederlagen.

Natuurlijk was Cees Witvliet (van 25 oktober 1939, Sneek) spijkerhard. En arrogant. Zoals zo veel directeuren en bestuursvoorzitters. Hij bouwde vanaf 1988 het Energiebedrijf voor Groningen en Drenthe uit (onder meer via een fusie met de IJsselmij) tot de EDON, dat hij vlak voor zijn pensionering onderbracht (samen met PNEM MEGA) in Essent, ’s lands grootste energiebedrijf. Hij walste over mensen heen die zonder goede argumenten zonder kostbare tijd ‘stalen’. Als hij echt de discussie aanging, ging zijn onderlip pruilen, een soort uitdagende houding nam hij dan aan. Als hij gepiepeld werd (zoals door de Castel-top Hoogstraten en Visser die achter zijn rug het kabelbedrijf wilden verkopen) was hij meedogenloos. Met nederlagen kon hij niet omgaan.

Hij heeft een heel arbeidzaam leven achter de rug. Vlak voor zijn pensionering overleed zijn vrouw. Hij schaamt zich niet zijn emoties te laten zien als hij met liefde over haar praat: “Ik heb altijd hard gewerkt en was daardoor toch voor een deel van de wereld; dingen gaan aan je voorbij in zo’n baan als ik had. Ik oefende mijn speeches altijd met haar. Mijn voorlichter had een keer in een tekst een quote van Oscar Wilde verwerkt. Dat sprak ik gewoon op zijn Nederlands uit, ik wist niet wie dat was, begrijp je. Ik ben onlangs een week naar mijn huis in Spanje geweest, waar ik helemaal tot rust kwam en toen bedacht ik, ‘waarom heb ik dat niet eerder en vaker gedaan’. Mensen vragen hoe het met mij gaat, zoals tijdens het symposium dat ter gelegenheid van mijn afscheid werd gehouden. Wil je het echt weten? Niet goed dus.”

Van de room naar de stroom

Witvliet werkte in de jaren zestig bij Stork (stond aan de basis van Stork Friesland in Gorredijk), bij de Melkunie (“in de oorlog zat ik ondergedoken op een boerderij, dat verklaart mijn affiniteit met de zuivel”) saneerde en fuseerde hij dat het een lieve lust was. In die tijd werd hij door getroffen boeren soms bedreigd. Hij stapte (in 1988) over van de room naar de stroom. In die tijd was het energiebedrijf niet commercieel en herkende klanten uitsluitend aan de aansluitnummers. Verschillende kleine, gemeentelijke energiebedrijven werden opgekocht, daar kwam in 1992 de IJsselmij bij waardoor de EDON gevormd kon worden. Het lukte hem niet het Friese PEB (dat koos voor de NUON) daarbij te betrekken. Hij noemde dat ooit een ‘historische vergissing’. Witvliet zag de mogelijkheden en gevaren van de commercialisering van de stroommarkt. Hij stelde twee doelen: groter groeien en nieuwe markten aanboren en die zocht hij in de milieu (hij kocht een aantal gemeentelijke reinigingsdiensten op) en zocht zijn toevlucht in de kabel. Castel in inmiddels het op één na grootste kabelbedrijf van Nederland. En de EDON fuseerde met PNEM MEGA en niet met NUON omdat Brabanders dezelfde bedrijfsfilosofie hadden. “Ik ben een man die graag eerste viool speelt, ik weet niet wat ik had gedaan als ik jonger was geweest. Dan was ik wellicht na de fusie opgestapt.”

Tele8

Niet al zijn medewerkers deelde zijn mening over Castel. Twee directeuren probeerde het bedrijf achter zijn rug te verkopen. “Met die lieden was ik gauw klaar.” Met Castel wilde hij niet alleen de infrastructuur bezitten, hij zocht ook partijen om de inhoud (internet, rtv-programma’s) te leveren. Toen zijn samenwerkingsplannen met RTV Oost mislukten, ging hij uit wrok in zee met de commerciële zender Tele8. Hij neemt het zijn werknemers tot op de dag van vandaag kwalijk dat die niet goed uitgezocht hadden wie daar achter zaten waardoor hij na het faillissement werd bedreigd met fysiek geweld en zelfs bewaking kreeg. Een regelmatig zapper komt inmiddels een eigen info/mozaïek-kanaal van Essent tegen. Want hij houdt niet zo van nederlagen.